Jozef Nay

Samuel Jozef Nay (1937 yil 19 yanvarda tugʻilgan) — amerikalik siyosatshunos. Jozef Nay Robert Keohane bilan birga neoliberalizmning xalqaro munosabatlar nazariyasiga asos solishgan. Ular 1977 yilda „Kuch va oʻzaro bogʻliqlik“ kitobida bu haqida toʻxtalib oʻtishga. Yana Jozef Keohane bilan birgalikda assimetrik va murakkab oʻzaro bogʻliqlik tushunchalarini ishlab chiqdi. Ular, shuningdek, 1970-yillarda tahrirlangan jild asarlarida transmilliy munosabatlar va jahon siyosatini oʻrganib chiqishgan. Yaqinda u yumshoq kuch nazariyasini yaratdi . Uning „aqlli kuch“(soft power) tushunchasi („qattiq va yumshoq kuchni birlashtirish qobiliyati: Muvaffaqiyatli strategiyaga“) Klinton va Obama adminstratsiyasi aʼzolari tomonidan ushbu iborani ishlatishlari bilan mashhur boʻldi.

Jozef Nay Garvard universitetining Jon Kennedi nomidagi hukumat maktabining sobiq dekani boʻlib, hozirda u universitetning faxriy professori lavozimida ishlaydi. 2014-yil oktabr oyida AQSh Davlat kotibi Jon Kerri Nayni Tashqi ishlar siyosati kengashi lavozimiga tayinladi. U, shuningdek, Mudofaa siyosati kengashi aʼzosi ham hisoblanadi. Jozef Nay 1964-yildan beri Garvard fakulteti, Amerika sanʼat va fanlar akademiyasining, Britaniya akademiyasining xorijiy xodimi va Amerika diplomatiya akademiyalarining aʼzosidir.

2011-yilda 1700 dan ortiq xalqaro aloqalar boʻyicha olimlar ishtirok etgan Taʼlim, Tadqiqot va Xalqaro Siyosat (TRIP) soʻrovi Nayni soʻnggi 20 yil ichida xalqaro munosabatlar sohasida oltinchi eng nufuzli olim sifatida qayd etdi. U Amerika tashqi siyosatidagi eng nufuzli shaxslardan biri sifatida ham tanilgan . 2011 yilda „Foreign Policy“ jurnali uni eng yaxshi global mutafakkirlar roʻyxatiga kiritgan. 2014-yil sentabr oyida „Foreign Policy“ xalqaro aloqalar boʻyicha olimlar va siyosatchilar Nayni sohaning eng nufuzli olimlaridan biri deb eʼtirof etishgan.

Taʼlimi

Nay Nyu-Jersi shtatining Morristaun shahridagi Morristoun Prep (hozirgi Morristaun-Beard maktabi)da tahsil olgan va uni 1954-yilda tamomlagan. Keyin Prinston universitetida oʻqib, u yerni 1958-yilda tarix boʻyicha bakalavr darajasi bilan tamomlagan. Josef Phi Beta aʼzosi edi. Kappa va Myron T. Herrick tezislari mukofotini qoʻlga kiritdi. Uning yirik dissertatsiyasi biri „Oilaviy firmaning oʻlimi: American Preserve kompaniyasining tadbirkorlik tarixi“ deb nomlangan. Prinstondagi faoliyati davomida Nay Colonial Club vitse-prezidenti, The Daily Princetonian gazetasi sharhlovchisi va Amerika Whig-Cliosophic Society aʼzosi boʻlib faoliyat olib borgan. Oksford universitetining Ekseter kollejida Rodos olimi sifatida falsafa, siyosat va iqtisod (PPE) boʻyicha oʻqiganidan soʻng , Nay 1964-yilda Garvard universitetida siyosat fanlari boʻyicha doktorlik dissertatsiyasini oldi. Nayning doktorlik dissertatsiyasi Sharqiy Afrikadagi mintaqaviy integratsiyaga bagʻishlangan.

Karyerasi

Nay 1964-yilda Garvard fakultetiga ishga kirdi va 1985-1990 -yillarda Jon Kennedi nomidagi hukumat maktabida Fan va xalqaro aloqalar markazi direktori, 1989-1992-yillarda Garvard universitetida xalqaro aloqalar boʻyicha dekan yordamchisi lavozimlarida ishladi. 1989-yildan 1993-yilgacha Garvard universitetidagi Xalqaro aloqalar markazi direktori va 1995-yildan 2004-yilgacha Jon F. Kennedi hukumat maktabi dekani. Nay hozirda (2018-yil, iyul holatiga koʻra) Universitetning faxriy professoridir.

Nay va uning hamkasbi Keohane xalqaro siyosiy iqtisod intizomining rivojlanishidagi asosiy shaxslar sifatida tavsiflangan, bu asosan ularning „Kuch va oʻzaro bogʻliqlik“ muallifligida yozgan asarlarining natijasidadir. Nayning taʼsiri Karl Deutsch va Ernst Xassni oʻz ichiga olgan.

1977-yildan 1979-yilgacha Nay Davlat kotibining xavfsizlik, fan va texnologiyalar boʻyicha oʻrinbosari boʻlgan va Milliy xavfsizlik kengashining yadro qurolini tarqatmaslik boʻyicha guruhiga raislik qilgan. Xizmatlari uchun Jozef 1979-yilda Davlat departamentining „Hurmatli shon-sharaf“ mukofoti bilan taqdirlangan. 1993 va 1994-yillarda u Prezident uchun razvedka maʼlumotlarini baholashni muvofiqlashtiruvchi Milliy razvedka kengashining raisi boʻlgan va Razvedka hamjamiyatining „Buyuk xizmatlari uchun“ medali bilan taqdirlangan. Klinton adminstratsiyasida 1994-yildan 1995-yilgacha Mudofaa vazirining xalqaro xavfsizlik masalalari boʻyicha yordamchisi boʻlib ishlagan va Departamentning eman barglari klasteri sababli „Buyuk xizmatlari uchun“ medali bilan taqdirlangan. Nay koʻpchilik tomonidan Jon Kerrining 2004 yilgi prezidentlik kampaniyasida Milliy xavfsizlik boʻyica maslahatchi sifatida afzal koʻrilgan.
U Uch tomonlama komissiyaning Shimoliy Amerika boʻlimining raisi va Aspen Strategiya guruhi ham raisi boʻlgan. Atlantika Kengashining Direktorlar Kengashi aʼzosi boʻlib ham faoliyat olib borgan. Nay, shuningdek, Radcliffe kolleji va Uells kollejining ishonchli vakili boʻlib ishlagan. U Tashqi aloqalar boʻyicha direktorlar kengashi , Milliy xavfsizlik islohoti loyihasining yetakchi koalitsiyachisi , Kibera uchun Karolina maslahat kengashi , Strategik va xalqaro tadqiqotlar markazi kengashi aʼzosi edi. Prinston universiteti va Amerika siyosiy fanlar assotsiatsiyasi tomonidan Charlz E. Merriman mukofoti. 2005-yilda Dublin Trinity kolleji falsafiy jamiyatining Faxriy homiyligi bilan taqdirlangan va oʻnta kollej va universitetlar tomonidan faxriy unvonlarga sazovor boʻlgan. 2010-yilda Nye Xalqaro tadqiqotlar assotsiatsiyasining Tashqi siyosat boʻyicha taniqli olimi mukofotiga sazovor boʻldi . 2009-yilda u Amerika siyosiy va ijtimoiy fanlar akademiyasining Teodor Ruzvelt aʼzosi etib tayinlangan.

2014-yil oktabr oyida Davlat kotibi Jon Kerri Nayni Tashqi ishlar siyosati kengashiga tayinladi. Guruh vaqti-vaqti bilan strategik masalalarni muhokama qilish va departamentning kotibi va boshqa yuqori mansabdor shaxslariga mustaqil maʼlumotli istiqbol va gʻoyalarni taqdim etish uchun yigʻilar edi. 2014-yil noyabr oyida Nay „Yaponiya-AQSh xavfsizligi boʻyicha tadqiqotlarni rivojlantirish va Yaponiya va Birlashgan Millatlar Tashkiloti oʻrtasidagi oʻzaro hamjihatlikni rivojlantirishga qoʻshgan hissasi“ uchun „Quyosh, Oltin va Kumush yulduz“ ordeni bilan taqdirlandi.

Nay Internet boshqaruvi boʻyicha global komissiyaning komissari boʻlib xizmat qiladi. va 2017-yildan 2019-yilgacha kibermakon barqarorligi boʻyicha global komissiyada ishladi.

Nay 1980-yillarning oxirida yumshoq kuch atamasini yaratgan va u birinchi marta 1990 yilda „Foreign Policy“ jurnalida yozgan maqolasidan keyin bu atama keng qoʻllanila boshlagan. Nay 2002-yildan beri doimiy ravishda Project Syndicate uchun maqolalar yozib keladi.

Shaxsiy hayoti

Nay va uning rafiqasi Molli Xarding Nayning uchta voyaga etgan oʻgʻli bor. U „Unitar Universalistlar“ cherkov uyushmasi aʼzosi.

Muhim qarashlari

Jozef Nay — neoliberal. Nayning fikricha, kollektiv xavfsizlik tizimlarini tahlil qilish iqtisodiy masalalarni koʻrib chiqishni talab qiladi. Kollektiv iqtisodiy xavfsizlik masalalariga umumiy tovarlar, savdo cheklovlarining mavjudligi yoki yoʻqligi va foydaning mamlakatlar oʻrtasida taqsimlanishi kiradi.

Jozef Nay

Taʼlimi

Karyerasi

Shaxsiy hayoti

Muhim qarashlari

Bibliografiyasi

Hisobotlari

Shuningdek qarang

Manbalar