Jent
Jent (qozoqcha: жент),
kospa (qozoqcha: қоспа) yoki
yent (boshqirdcha: йент) — milliy qozoq taomi, Sakmara daryosi havzasida yashovchi boshqirdlarning mintaqaviy taomi.
Jent qozoqlarning milliy bayramona taomi boʻlib, quritilgan maydalangan tvorog, eritilgan sariyogʻ, shakar, asal, mayiz, yongʻoq va boshqa masalliqlar qoʻshilib tariqdan (qovurilgan) tayyorlanadi. Jent odatda choyga tortiladi. U bola tugʻilganidan keyin, shіlde toy (bola tugʻilganini nishonlash), besіk toy (bolani birinchi marta beshikka solishni nishonlash) va qirqinan shigʻaru (bola tugʻilgandan keyin qirq kunni nishonlash) munosabati bilan tayyorlanadi.
Orenburg viloyatidagi Sakmara daryosi havzasida yashovchi boshqirdlar quritilgan qizil tvorogdan (boshqirdcha: ҡыҙыл эремсек — nordon yoki achitilgan sigir/echki sutidan namlik toʻliq bugʻlanib ketgunicha qaynatish orqali olinadigan qizgʻish rangdagi tvorogli massa) sariyogʻ, shakar, tolqon yoki quritilgan shumurt qoʻshilgan holda tayyorlangan taomni „jent“ yoki „yent“ deb ataydi. Boshqa hududlardagi boshqirdlar bu taomni „ajikey“ deb atashadi (boshqirdcha: әжекәй, qozoqlarda — ejegey).
Qozoqlar jentni quyidagicha tayyorlaydilar: bir chelak qovurilgan tariqqa (qozoqcha: тары) bir kilogramm shakar va 3-4 kilogramm sariyogʻ yoki eritilgan yogʻ qoʻshiladi, soʻngra hosil boʻlgan massa aralashtirib, dasturxonga tortiladi. Ulugʻ Vatan Urushi va urushdan keyingi yillarda jent tayyorlashning quyidagi usuli keng tarqalgan: aportni hovonchada tariq yoki makkajoʻxori donasi bilan aralashtirib, aport lahmi maydalangan donni shimdirgunga qadar tuyilgan. Olingan massa quritilgan va boʻlaklarga boʻlingan.
Manbalar
Adabiyotlar
uz.wikipedia.org