Janubiy payyutlar

Janubiy Payyutlar (inglizcha: Southern Paiute) — AQShdagi hindu qabilasi boʻlib, u anʼanaviy ravishda Buyuk Havza mintaqasida, Kolorado daryosining shimoliy va gʻarbiy qismida, hozirgi Nevada, Yuta va Arizona shtatlarida yashagan.

Bugungi kunda janubiy Payyutlar oʻzlarining anʼanaviy hududlarida joylashgan bir nechta hind rezervatsiyalarida istiqomat qilishadi.

Til

Janubiy Payyutlar tili yuto-Astek tillari oilasining Numik tarmogʻiga kiradi va bir nechta dialektlardan iborat boʻlib, ular orasidagi farq unchalik katta emas.

Tarixi

Yevropaliklarning Janubiy Payyutlar bilan birinchi aloqasi 1776-yilda Silvestre Veles de Eskalante va Fransisko Atanasio Dominges Kaliforniya missiyalariga quruqlikdagi yoʻlni topishga urinayotganda uchrashganlarida sodir boʻlgan. Ushbu sanadan oldin janubiy Payyutlar navaxo va yut hujumlariga duchor boʻlgan.

1851-yilda ularning yerlariga mormon koʻchmanchilari joylashgan, ular bilan munosabatlar asosan tinch edi. 1870-yillarning boshidan boshlab AQSh hukumati Janubiy Payyutlarni rezervatsiyalarga koʻchirishni boshladi.

Aholi

Jeyms Muni (1928) 1845-yilda Shimoliy va Janubiy Payyutlar birgalikda 7500 tani tashkil etganligini hisoblagan. 1923-yilgi Hindiston ofisi hisobotida Nevada va janubi-gʻarbiy Yutada 226 ta koʻrsatilgan, ammo janubiy Payyutlarning bir qismi yutlar deb hisoblangan. 1930-yilgi aholini roʻyxatga olishda 294 kishi hisoblangan, Chemeuevi bundan mustasno. Qoʻshma Shtatlarning hindularning ishlari boʻyicha boshqarmasi hisobotiga koʻra, 1937-yilda 439 ta Janubiy Payyutlar boʻlgan.

2010-yilda Shimoliy va Janubiy Payyutlarning umumiy aholisi 9340 kishini tashkil etgan.

Manbalar

Adabiyotlar

Havolalar

uz.wikipedia.org