Janubiy Koreya — Niderlandiya munosabatlari
Niderlandiya — Janubiy Koreya munosabatlari Janubiy Koreya va Niderlandiya oʻrtasidagi tashqi aloqalardir. Niderlandiyaning Seulda elchixonasi, Janubiy Koreyaning esa Gaagada elchixonasi bor.
Tarixi
XX asrgacha
Koreya gʻarbliklar, shu jumladan gollandlar uchun nisbatan nomaʼlum bo‘lgan. Xitoy yoki Yaponiya kabi qoʻshni davlatlar bilan solishtirganda, Koreya gʻarb bilan savdo qilishni xohlamasdi.
Dastlab, Gollandlar (shuningdek, Xvaran (jángī) deb ataladi) koreyslar tomonidan Nanman xalqining bir qismi deb hisoblangan. Koreya bilan aloqada boʻlgan birinchi gollandiyalik Yan Yansz Weltevri boʻlib, 1627-yilda ichimlik suvi topish uchun kelgan va Koreyada yashab qolgan. Keyinchalik 1653-yilda beixtiyor kelgan Xendrik Hamel oʻz jurnalida Weltevri va Koreya haqida chop etgan.
Hamel 1666-yilda Koreyadan ketgan va 1668-yilda Amsterdamga qaytib kelgan. Hamelning jurnallari va Koreya haqidagi taʼriflari Gollandiyaning Ost-Indiya kompaniyasini bu xalqni oʻrganish, resurslar va gullab-yashnayotgan savdo imkoniyatlarini amalga oshirish vazifasini tuzdi. Koreya bilan toʻgʻridan-toʻgʻri savdo qilish va yapon vositachilarini chetlab oʻtishga urinish Yaponiya hukumati tomonidan rad etildi. Gollandiyaliklar Koreyaning chinni ishlab chiqarishiga qiziqishdi, chunki Sin imperiyasi channing eksportiga taqiq qoʻygan edi. 1669-yilda Bataviya rasmiylari Makaodagi portugaliyaliklar birinchi boʻlib munosabatlarni yo‘lga qo‘yishidan xavotirlanib, gollandlar Koreya bilan munosabatlarni oʻrnatishga tayyor edilar.
XX asr
Niderlandiya 1949-yilda Janubiy Koreyani tan oldi va 1961-yilda rasmiy ravishda diplomatik aloqalarni yoʻlga qoʻydi.
Koreya urushi Gollandiyaliklar Koreya urushida Birlashgan Millatlar Tashkiloti tarkibida qatnashgan.
Iqtisodiyot
Ikki davlat 1982-yilda iqtisodiy texnologiya sohasida hamkorlik shartnomasini tuzdilar.
Sport
Ikki mamlakat 1996-yilgi Yozgi Olimpiada oʻyinlarida beysbol boʻyicha raqobatlashdi. O‘yinda Janubiy Koreya Gollandiyani magʻlub etdi.
2002-yilgi Jahon chempionatida Janubiy Koreya terma jamoasi gollandiyalik futbol menejeri Gus Xiddink qoʻl ostida yarim finalga chiqdi, keyinchalik u 2002-yil 2-iyulda Janubiy Koreyaning birinchi faxriy fuqarosi boʻldi.
2020-yilgi Yozgi Olimpiya oʻyinlarida ayollar gandbolida mamlakatlar toʻqnash kelishdi. O‘yinlardagi eng ko‘p ochko jamg‘argan o‘yinda Niderlandiya Janubiy Koreyani 43:36 hisobida mag‘lub etdi. Har ikki jamoa chorak finalga yoʻl oldi, ammo magʻlub boʻldi (Gollandiya Fransiyaga (oltin medal sohibi), Janubiy Koreya Shvetsiyaga (toʻrtinchi oʻrin sohibi).
Ikki mamlakat, shuningdek, aralash jamoaviy kamondan otish bo‘yicha finalda to‘qnash kelishdi va janubiy koreyalik Kim Je Deok va An San 5:3 hisobida g‘alaba qozonib, oltin medalni qo‘lga kiritdi.
Manbalar
uz.wikipedia.org