Jamaluddin
Jamaluddin Shomil ( Jemal ad-Din [ ], Jemal -ed-Din , Jemalud-Din , Jemaleddin ; 1829 ; Gimri, Dogʻiston - 26-iyun [ ; Karata, Dog'iston) - Dog'iston va Checheniston imomi Shamilning to'ng'ich o'g'li. Jamaluddin Shomil 1839-yilda, 9 yoshida , otasi Shamil tomonidan Rossiyaga bo'lgan sadoqat kafolati sifatida Rossiya hukumatiga omonat (garov) sifatida berilgan . Shunga qaramay, Imom Shomil Kavkazda rus qo'shinlariga qarshi qurolli kurashni davom ettiradi va 1855 yilda Gruziya yerlariga bo`lgan bosqinlardan birida qo'lga kiritilgan o'sha vaqtdagi Rossiya zodagonlarini o'g'liga almashtiradi. Jamaluddin Rossiyada oliy ma`lumotni oladi, leytenant unvoni bilan Rossiya armiyasida harbiy xizmatda bo'lgan .
Biografiya
Jamoliddin, Imom Shomilning birinchi xotini Fotimatdan bo`lgan to‘ng‘ich o‘g‘li. 1829-yilda Dog'istonning tog'li hududida joylashgan Gimri qishlog'ida tug'ilgan. Unga murshid (ma’naviy ustoz) Shomil – Shayx Jamoliddin G‘ozikumux sharafiga bu nom berilgan.
Rossiyada
Jamoliddin Rossiyaga kelgach, Nikolay I uning vasiyligini shaxsan o‘z zimmasiga oladi. E'tiqodga kelsak, Nikolay Jamaluddinni go'dakligida suvga cho'mdirmaslikni tanladi, lekin u voyaga yetganida, unga din haqida qaror qabul qilishni o'ziga qoldirdi. Ko'p o'tmay, Jamoliddin ota-onasini yo'qotgach, asosan harbiyl, yosh zodagon bolalar uchun Aleksandr yetim kadet korpusiga o'qishga kirdi. Unga milliy kiyim kiyishga ruxsat berildi. 1839-yilning dekabrida Jamoliddin Sankt-Peterburg 1-kadet korpusiga o'tkazildi. U rus tilini tezda o'zlashtirdi, shuningdek, fransuz va nemis tillarini ham o'rgandi .
Jamoliddin ko‘krak qafasida qattiq og‘riq va yo‘taldan azob cheka boshladi . Shomil uni baland tog'li Qoratu ( Gozi -Muhammad) qishlog'iga yubordi. U yerdagi iqlim shifobaxsh deb hisoblangan, biroq Jamoliddinning ahvoli yomonlashishda davom etar, eng yaxshi mahalliy shifokorlar bemorga hech qanday yordam beria olmas edilar. Shomil rus qo'mondonligi bilan aloqa o'rnatishga majbur bo'ldi va Temir-Xon-Sho'roga elchi yubordi.Shahzoda A.Baryatinskiyga iltimos bilano'zining uchta noibini garovga qo'yishni taklif qilib, unga rus shifokorini yuborishini so`radi . Knyaz, o'z navbatida, bu haqda Xasav - Yurtda joylashgan Kabardiya polki qo'mondoni polkovnik D.Svyatopolk-Mirskiyga buyruq berdi. Ikkinchisi tajribali polk shifokori S. Piotrovskiy (shaxsiy roziligi bilan) qaytib kelguniga qadar beshta muridni garovga qoldirdi .
Manbalar uz.wikipedia.org