Jafargulu Bakixonov
Jafargulu Bakixanov (ozarbayjoncha: Cəfərqulu ağa Bakıxanov) ozarbayjonlik zodagon va rus generali edi.
Hayoti
Ba'zi manbalarda u 1796 yoki 1799-yilda tugʻilgan deb aytilgan. Ammo soʻnggi tadqiqotlar shuni koʻrsatdiki, u 1793-yil 6-fevralda Quboda Mirzo Muhammadxon II va Sofiyaxon oilasida tugʻilgan. 1827-yilda Mushkur, 1830-yillarda Shabron tumanlari noibi unvonini olgan. U ham Buduqning noibi edi.
U 1820-yilda harbiy xizmatga kirdi. 1826-1828-yillardagi rus-fors urushi uning birinchi urush tajribasi edi. Keyingisi esa 1828-1829-yillardagi rus-turk urushi edi. U Mil jangida qatnashgan. Bu jangda Arzirum seraskeri Solih Posho asirga olingan. Hasanqal'a va Arzirumni qoʻlga kiritgach, podporuchik darajasiga koʻtarildi.
Qamoq
Quba fuqarolari 1837-yilda rus zulmi va Jafargulining qattiq soliqlariga qarshi qoʻzgʻolon koʻtardilar. U Shamaxiga, soʻngra Tbilisiga chaqirilib, avvalgi lavozimidan chetlashtirildi. Keyinchalik u Varshavaga yuborilgan va uning akasi Abbosgulu voqealar haqida tushuntirish berish uchun Tbilisiga chaqirilgan. Sarosimaga tushgan Abbosgulu ular jinoyatchi emas, balki qurbonlar ekanliklarini tushuntirishga harakat qildi. Chunki ularning amakivachchasi Ali Posho ham isyon paytida oʻldirilgan.
Harbiy martaba
U 1838-yilda poruchik, 1841-yilda Kavkaz urushida kapitan unvoniga koʻtarilgan. 1842-1843-yillardagi yurishlarda Bakixanov Samur viloyati va Togʻli Dogʻistonda alpinistlarga qarshi kurashdi. Bu xizmati uchun u Imperator gvardiyasi kazak polkining stabsrittmeister unvoniga sazovor boʻlgan va keyinchalik alohida Kavkaz korpusiga tayinlangan. Keyingi yili gvardiya rittmeysteri darajasiga koʻtarilgan. 1844-1848-yillarda u Dogʻistonda ham boʻlib, Salta va Gergebil janglarida Hojimurodga qarshi jangda qatnashgan. U, ayniqsa, 1848-yilda oxirgi ovul - Axti bosqinida ajralib turdi. Xizmatlari uchun u 1848-yil 6-iyunda polkovnik unvoniga sazovor boʻldi va "Jasorat uchun" yozuvli oltin qilich bilan taqdirlandi.
25 yillik xizmatdan soʻng 1850-yil 26-noyabrda general-mayor unvoni bilan birga Avliyo Georgiy ordeni (4-darajali) bilan taqdirlandi. U 1856-yil 7-sentabrda Moskvada Aleksandr IIning toj kiyish marosimida Darband delegatsiyasi vakili sifatida qatnashdi. U 1857-yildan Kavkaz armiyasida joylashgan, ammo siyosiy sabablarga koʻra general- leytenant unvoniga koʻtarilgandan soʻng 1864-yil 18-oktabrda uniforma va toʻliq ish haqi pensiyasi bilan xizmatdan boʻshatilgan. Biroq, 1866-yil 19-aprelda qayta xizmatga chaqirildi.
Oilasi va vafoti
1867-yilda Qubada vafot etgan, jasadi Bokuga olib kelingan va Bibiheybatda dafn etilgan. U lazgi tilidan tashqari ozarbayjon va rus tilini bilardi. U Chimnozxon — lazgin bek Xonbutoy beg Yargunviyning qizi (1761-1823) bilan turmush qurgan. Ularning uchta farzandi bor edi:
Mukofotlar
Manbalar
uz.wikipedia.org