Jaan Ehlvest
Jaan Ehlvest (1962-yil 14-oktyabrda tugʻilgan) — amerikalik shaxmatchi. U 1987-yilda FIDE tomonidan grossmeyster unvoniga sazovor boʻlgan. Ehlvest 1986-yilda Estoniya chempioni boʻlgan. 2006-yildan beri u AQSh sharafini himoya qiladi.
U 1987-yil va 1989-yillarda Estoniyada yilning eng yaxshi sportchisi deb topilgan. 1990-yil iyulidan 1991-yil iyuligacha, u FIDE jahon reytingida kuchli 10 ta shaxmatchilar roʻyhatiga kirdi va 1991-yil yanvar oyidagi roʻyxatda 5-oʻrinni egalladi.
Shaxmatdagi faoliyati
Ehlvest shaxmat turniridagi gʻalabalariga 1980-yilgi oʻsmirlar oʻrtasidagi shaxmat boʻyicha SSSR chempionati, 1983-yilgi oʻsmirlar oʻrtasidagi Yevropa chempionati, 1986-yilgi Estoniya chempionati, 1994-yilgi New-York ochiq chempionati va 2003-yilgi Filadelfiya (Pensilvaniya)dagi Jahon ochiq chempionati kiradi. SK Rockaden turnirida 2001-yilda Shvetsiya chempionligini qoʻlga kiritganida, ular Ehlvestni maydonga tushirishdi.
U 1988-yilda Salonikidagi 28-shaxmat Olimpiadasida oltin medalni qoʻlga kiritgan Sovet Ittifoqi terma jamoasi aʼzosi boʻlgan va 1992—2004-yillardagi Shaxmat Olimpiadalarida Estoniya terma jamoasi safida oʻynagan.
2006-yilda Estoniya shaxmat federatsiyasi tomonidan qoʻllab-quvvatlanmaganidan qoniqmagan Ehlvest AQShga koʻchib oʻtishga qaror qildi. Shundan beri u AQSH shaxmat aʼzosi boʻlib, AQSh uchun xalqaro miqyosda oʻynadi.
2007-yil mart oyida Ehlvest mavjud boʻlgan eng kuchli shaxmat dasturlaridan biri boʻlgan Rybka shaxmat dasturiga qarshi sakkizta oʻyin oʻynash taklifini qabul qildi. U barcha oʻyinlarda qora donalar bilan oʻynadi. U oʻyinda 2½:5½ (+1−4=3) hisobida yutqazdi. Keyingi revanshda Ehlvestga har bir oʻyinda oq donalar berildi, soat boʻyicha ikki baravar koʻp vaqt va mashinada muhim hisoblash nuqsonlari paydo boʻldi. Ehlvest 1½:4½ hisobida yutqazdi.
2008-yilda Florida shtatining Boca Raton shahrida boʻlib oʻtgan Panamerika-Qitʼa chempionatida gʻolib chiqdi.
Shaxsiy hayoti
Ehlvestning ukasi Juri Ehlvest Estoniyada taniqli yozuvchi edi.
Ehlvest Tartu davlat universitetida (hozirgi Tartu universiteti) psixologiya boʻyicha tahsil olgan. 2004-yilda Ehlvest oʻzining "Shaxmatchining hikoyasi" avtobiografiyasini nashr etdi.
Manbalar
uz.wikipedia.org