Iga (Mie)
Iga (yaponcha: 伊賀市 Iga-shi?) Yaponiyaning Mie prefekturasida joylashgan shahardir. 2021-yil 31-avgust holatiga ko‘ra, shaharda 40620 ta xonadonda 88895 nafar aholi istiqomat qiladi, aholi zichligi har kvadrat kilometrga 160 nafarni tashkil qiladi. Shaharning umumiy maydoni 558,23 kvadrat kilometr (215,53 mi²) ga teng.
Geografiyasi
Iga shahri Mie prefekturasining shimoli-gʻarbiy qismida joylashgan. Shaharning shimoli-sharqiy qismi Suzuka togʻlarida, shimoli-gʻarbiy qismi Shigaraki platosida oʻrnashgan. Shaharning janubi-gʻarbiy qismi Yamato togʻlari, janubi-sharqiy qismi esa Nunobiki togʻlari bilan oʻralgan. Hudud tepaliklardan tashkil topgan. U Yodo daryosi tizimiga kiruvchi Kizu daryosining yuqori oqimida joylashganligi hamda Shiga, Nara va Kioto prefekturalari bilan chegaradosh boʻlganligi sababli, Mie prefekturasi Tokai mintaqasi, shu jumladan Nabari shahrining bir qismi sifatida tasniflanadi. Shuningdek, Kansai viloyatining bir qismi sifatida ham belgilangan.
Qoʻshni munitsipalitetlar
Mie prefekturasi
Shiga prefekturasi
Kioto prefekturasi
Nara prefekturasi
Iqlimi
Iga nam subtropik iqlimga ega (Köppen Cfa), yozi issiq va qishi salqin hamda qor yogʻmaydi. Iga shahrida oʻrtacha yillik harorat 14.6 °C (58.3 °F) ni tashkil etadi. Yillik oʻrtacha yogʻin miqdori 1,440.9 mm (56.73 in) iyun va iyul oylari eng seryogʻin oy hisoblanadi. Avgustda eng yuqori harorat 26.7 °C (80.1 °F) atrofida va eng past harorati yanvarda, taxminan 3.5 °C (38.3 °F) boʻladi.
Demografiyasi
Yaponiya aholini roʻyxatga olish maʼlumotlariga koʻra, Iga aholisi soni soʻnggi 60 yil ichida nisbatan oʻzgarmas boʻlib kelgan.
Tarixi
Zamonaviy Iga shahri atrofidagi hudud qadimgi Iga viloyatining bir qismiga toʻgʻri keladi. Bu hudud Sengoku davrida ninjutsu markazlaridan biri sifatida qayd etilgan. Shahar Edo davrida Tokugava syogunati davrida Iga Ueno qal’asi rahbarlari qoʻl ostidagi qal’a shaharchasi sifatida rivojlangan. Iga hokku shoiri Matsuo Bashoning tugʻilgan joyi va ninja Hattori Hanzoning vatani sifatida tanilgan.
Ueno shahri 1889-yil 1 aprelda zamonaviy munitsipalitetlar tizimini yaratish bilan tashkil etilgan. 1941-yil 10-sentabrda shahar maqomiga koʻtarilgan. 2004-yil 1-noyabrda Ueno Iga va Ayama shaharlari, Shimagahara va Oyamada qishloqlari (barchasi Ayama tumanidan) hamda Aoyama shahri (Naga tumanidan) bilan birlashtirildi va Iga shahrini tashkil qildi.
Hukumat
Iga toʻgʻridan-toʻgʻri saylanadigan mer hamda 22 aʼzodan iborat bir palatali shahar kengashiga ega boʻlgan mer-kengash boshqaruv shakliga ega. Iga Mie prefekturasi assambleyasiga ikki aʼzoni qoʻshadi. Milliy siyosat nuqtai nazaridan, shahar Yaponiya Diet quyi palatasining Mie 3-okrugi tarkibiga kiradi.
Iqtisodiyoti
Iga anʼanaviy ravishda anʼanaviy toʻqish sanʼati boʻlgan Kumihimo markazi sifatida tanilgan. Bu yerda bir nechta hunarmandlar hali ham faoliyat yuritmoqda. Shahar mintaqaviy savdo markazi boʻlib, mahalliy iqtisodiyotda qishloq xoʻjaligi va mavsumiy turizm ustunlik qiladi. Iga geografik jihatdan Osaka va Nagoya oʻrtasida joylashganligi sababli, Meihan milliy avtomagistrali boʻylab joylashgan zavodlar soni, ayniqsa logistika qulayligi tufayli koʻpaymoqda.
Taʼlim tizimi
Iga shahar hukumati tomonidan boshqariladigan 19 ta davlat boshlangʻich taʼlim maktabi va oʻnta davlat oʻrta taʼlim maktabi hamda Mie prefekturasi taʼlim boshqarmasi tomonidan boshqariladigan uchta davlat yuqori taʼlim maktabiga ega. Shaharda ikkita xususiy yuqori taʼlim maktab va bitta xususiy oʻrta/yuqori taʼlim maktab faoliyat yuritadi.
Xalqaro maktablar
Transport
Temir yoʻl
JR Gʻarb — Kansai magistral liniyasi
JR Gʻarb — Kusatsu liniyasi
Kintetsu temir yoʻli — Osaka liniyasi
■ Iga temir yoʻli — Iga liniyasi
Magistral yoʻl
Mahalliy diqqatga sazovor joylar
Iganing asosiy sayyohlik joylaridan ikkitasi — Iga Ueno qal’asi va Iga-ryu Ninja muzeyi (shahar atrofidagi hudud mashhur Iga Ninjaning tarixiy uyi) Yaponiyada mashxur. Bundan tashqari, har yili Iga Ueno Ninja Festa ninja festivali (1-apreldan 6-maygacha) oʻtkaziladi.
Boshqa unchalik taniqli boʻlmagan diqqatga sazovor joylarga quyidagilar kiradi:
Xalqaro munosabatlar
Iga shahridan taniqli odamlar
Yana qarang
Manbalar
Havolalar
uz.wikipedia.org