Ibrohim ibn al-Mahdiy

Ibrohim ibn al-Mahdiy (arabcha: إبراهيم بن المهدي) (779-839) — abbosiy shahzodasi, qoʻshiqchi, bastakor va shoir. Uchinchi abbosiy xalifasi al-Mahdiyning oʻgʻli, shoir va musiqachi Ulayyaning oʻgay ukasi edi. Ibrohim abbosiylar xalifasi al-Hadiy, ar-Rashid va uning uch jiyani xalifa al-Amin, al-Maʼmun, al-Muʼtasim bilan zamondosh edi.

Ibrohimning onasi qora tanli Shakla edi. Shaklaning otasi Xvanadan Masmugan boshqaruvchisi edi. Humayd ismli ukasi bor edi. Bolaligida Al-Mahdiy Bahtoriya bilan birga sotib olib, o‘z kanizagi Muhayyatga sovg‘a qiladi. Kanizak bolada musiqiy isteʼdodni kashf etib, Hijozdagi mashhur Toif maktabiga puxta musiqiy bilim olish uchun yuboradi. Yillar oʻtib, oʻsha paytdagi xalifa Al-Mahdiy Shaklani oʻziga kanizak qilib oldi. Shakla Al-Mahdiyning kuchli va qora tanli oʻgʻli Ibrohimni dunyoga keltirdi.

Toʻrtinchi fitna davrida Bagʻdod aholisi 817-yil 20-iyulda Ibrohimni xalifa deb eʼlon qilib, unga al-Muborak (arabcha: المبارك) nomini berdi. Shundan soʻng Ibrohimning amaldagi hukmron jiyani al-Maʼmunni taxtdan agʻdarilgan deb eʼlon qildi. Ibrohim hoshimiylarning bay’atini qabul qildi. 819-yilda isteʼfoga chiqib, umrining qolgan qismini shoir va musiqachi sifatida oʻtkazdi. „Oʻz davrining eng isteʼdodli musiqachilaridan biri, ajoyib ovoz sohibi“ edi. Ibrohim oʻsha davrdagi innovatsion „forscha uslub“ qoʻshigʻining targʻibotchisi sifatida esda qolgan.

Birodarlar

Ibrohim bir qancha Abbosiy xalifalari bilan qarindosh edi. Ibrohim bir paytlar Abbosiylar malikasi boʻlgan Ummu Muhammadga uylangan edi.

Manbalar

Adabiyotlar

uz.wikipedia.org