Hege Riise
Hege Riise (1969-yil 18-iyulda tugʻilgan) — norvegiyalik futbol murabbiyi va sobiq yarim himoyachi, Norvegiyaning 19 yoshgacha boʻlgan ayollar milliy terma jamoasiga ustozlik qiladi. Oʻz avlodining eng yaxshi futbolchilaridan biri, u Norvegiya ayollar milliy futbol jamoasi bilan FIFA ayollar oʻrtasidagi Jahon kubogi, Olimpiya oʻyinlari va UEFA ayollar Yerosida gʻolib boʻlgan.
Oʻyin karyerasi
Klub
Riise olti yoshida futbol oʻynay boshlagan va 14 yoshgacha oʻgʻil bolalar jamoasida oʻynagan. U 1992-yilda Setskog-Høland bilan Norvegiya kubogi musobaqasida gʻolib chiqdi. 1995-yil oxirida u boshqa toʻrt norvegiyalik bilan birga Yaponiyaning Nikko Securities Dream Ladies futbol klubiga qoʻshildi. Nikko 1996-yilda Yaponiya ligasi musobaqalarida va 1997-yilda kubokda gʻolib chiqdi, shundan soʻng Riise Norvegiyaga qaytib, Setskog-Xolland bilan yana birga futbol oʻynadi.
U 2000-yilda Asker FKga qoʻshildi va oʻsha yili Asker bilan yana kubok musobaqasida gʻolib chiqdi. Ayollar Birlashgan Futbol Assotsiatsiyasi 2000 Chet el loyihasida Carolina Courage tomonidan tarkibga qoʻshib olingan. Riise ikki marta jamoaning MVP boʻlgan va 2002-yilda Couragaeni WUSA Taʼsischilar kubogi finaliga kelishiga oʻz hissasini qoʻshgan, uning ishtiroki oldingi xoch bogʻlami jarohati tufayli toʻxtatilishiga qadar davom etgan. 2003-yilda Norvegiya futbol assotsiatsiyasi Riiseni Norvegiyaning eng yaxshi ayol futbolchisi deb topgan.
2005-yilda Norvegiyaga qaytgan Hege Riise Osloning Strømmen jamoasiga qoʻshildi va 2006-yilda klubning oʻyinchi yordamchi murabbiyi boʻldi. U 2006-yil 28-oktabrda 37 yoshida Strømmen jamoasi bilan oʻzining yuqori darajadagi soʻnggi oʻyinini oʻtkazdi va futbolchi sifatida futbolchilik faoliyatini yakunladi.
Xalqaro
Riise xalqaro maydondagi debyutini 1990-yilda Norvegiya terma jamoasida oʻtkazgan. Norvegiya 1993-yilda UEFA ayollar chempionligini qoʻlga kiritdi. Ikki yil oʻtgach, Norvegiya bilan u ayollar oʻrtasidagi Jahon kubogini qoʻlga kiritdi va musobaqadan soʻng "Oltin toʻp" bilan taqdirlandi.
Riisening Norvegiya bilan eng katta yutugʻi 2000-yilda Sidneyda boʻlib oʻtgan Yozgi Olimpiada oʻyinlarida oltin medalni qoʻlga kiritgani boʻlgan. Riise Olimpiada, Jahon kubogi va yevropa chempionatida gʻolib chiqqan dunyodagi uchta ayoldan biri hisoblanadi (Gro Espeseth va Bente Nordbi bilan).
U 2004-yil sentabrida 188 oʻyin oʻtkazib, 58 gol urib, xalqaro futboldagi faoliyatini yakunlagan.
Xalqaro maydondagi gollar
Murabbiylik karyerasi
Riise 2006-yilgi mavsum oxirida oʻyinchi sifatida nafaqaga chiqdi, u 188 ta xalqaro oʻyin oʻtkazgan, bu barcha norvegiyalik futbolchilar uchun rekorddir. 2007-yilda u Norvegiya ayollar premyer-ligasi Toppserienning Strømmen jamoasida bosh murabbiy boʻldi. 2008-yilgi mavsumda Strømmen jamoasi liga va kubok musobaqalarida ikkinchi oʻrinni egallagan.
2009-yil 28-yanvarda Riise AQSh ayollar terma jamoasiga yordamchi murabbiy etib tayinlangan.
Riise 2021-yilning yanvarida Angliya ayollar futbol terma jamoasiga vaqtinchalik bosh murabbiy etib tayinlangan edi. Uning amaldagi faoliyati avvaliga oʻz shartnomasini koʻra rozi boʻlgan Fil Nevillning isteʼfosi va uning oʻrniga kelishib olingan Gollandiyaning amaldagi bosh murabbiyi Sarina Vigman oʻrtasidagi vaqtinchalik boʻshliqni bartaraf etishi kerak edi. COVID-19 tufayli xalqaro taqvim qisqargani sababli Riise faqat uchta oʻrtoqlik oʻyinini oʻtkazdi: debyutida Shimoliy Irlandiyani 6:0 hisobida magʻlub etib, Fransiya va Kanadaga magʻlub boʻldi. 2021-yil 10-martda u kechiktirilgan 2020-yilgi Tokio Olimpiadasida Buyuk Britaniya jamoasining murabbiyi sifatida eʼlon qilindi. Jamoa uchta oʻyinda 7 ochko bilan guruh gʻolibi boʻldi va keyingi raundda Avstraliyani qoʻshimcha vaqtda 4:3 hisobida magʻlub etdi.
Birlashgan Qirollikdagi faoliyatidan soʻng, Riise Norvegiyaning 19 yoshgacha boʻlgan ayollar terma jamoasini boshqarib kelmoqda.
Yutuqlar
Oʻyinchi
Norvegiya Shaxsiy yutuqlar Murabbiy
LSK Kvinner Manbalar
uz.wikipedia.org