Halok boʻlgan bolalar yodgorligi, Tixvin
Halok boʻlgan bolalar yodgorligi — nemis bombardimonidan halok boʻlgan leningradlik bolalar uchun yodgorlik, fashistlar Germaniyasining Sovet Ittifoqiga boʻlgan agressiyasining begunoh qurbonlari boʻlgan sovet bolalarining muqaddas xotirasi ramzi.
Tarixi
1941-yil 14-oktabrda snaryadlar va neft mahsulotlari, Leningrad bolalari boʻlgan ikki eshelon, yaradorlar boʻlgan sostavlar mamlakat sharqidan frontga qarab ketayotganda front chizigʻida joylashgan Tixvin stansiyasida toʻplandi. Nemis qoʻshinlari Leningradni mamlakat bilan bogʻlaydigan barcha yoʻllarni kesib, Svir daryosining janubiy qirgʻogʻida Finlandiya qoʻshinlari bilan bogʻlanishga intilib, Tixvin va Volxov boʻylab shiddat bilan oldinga siljishdi. Stansiya bir necha soat davomida samolyotlardan bombardimon qilingan. Otishmaga toʻkilgan neft mahsulotlaridan chiqqan olov qoʻshildi, snaryadlar portladi. Qurbonlar soni aniqlanmagan, noaniq maʼlumotlarga koʻra, jami ikki minggacha bola halok boʻlgan boʻlishi mumkin.
Tavsifi
Tixvin vokzalining old tomonidagi yodgorlik 2016-yilda 75-yil oldin sodir boʻlgan fojia munosabati bilan ochilgan. Bu granit yodgorlik balandligi toʻrt metr. Mozaik pannoda olov chaqnashlari fonida qaygʻu va taʼriflab boʻlmaydigan qaygʻu, umidsizlik va gʻussa ramzi sifatida tiz choʻkkan ayolning gʻamgin qiyofasi tasvirlangan. Uning yonida yoʻqolgan bola hayoti ramzi boʻlgan temir yoʻl ustidagi bolalar oʻyinchogʻi yotibdi.
Yodgorlikning orqa tomonida mozaik texnikada ishlangan piktogramma joylashgan — chaqaloqlar va oʻsmirlarning homiysi Tixvin Xudoning onasi. Quyida arxivdan olingan rasm — qamaldagi Leningradni tark etish umidida stansiyaga shoshilayotgan leningradlik bolalarning fotosurati. Pastki qismida leningradlik shoir Anatoliy Molchanovning sheʼri oʻyilgan boʻlib, u dahshatli oktabr voqeasi haqida majoziy shaklda hikoya qiladi.
Piterxof arxiyepiskopi Amvrosiy xotira tadbirlarida ishtirok etdi.
Yodgorlikni yaratish tashabbusi Leningrad viloyati tarixiy klubi kengashi raisi, Arxiv boshqarmasi huzuridagi Jamoatchilik kengashi raisining oʻrinbosari G. A. Moskvindan chiqqan, uni viloyat gubernatori A. Y. Drozdenko qoʻllagan. Yodgorlik va uni oʻrnatish uchun mablagʻ jamoat arbobi va xayriyachi Grachya Misakovich Pogosyan tomonidan ajratilgan. Sankt-Peterburgdagi „Toros“ mozaika ustaxonasi va „Niva“ MChJ restavratsiya ustaxonasi badiiy ishlarini bajargan. „RosVoenStroy“ MChJ yodgorlikni oʻrnatish uchun zaruriy taʼmirlash va qurilish ishlarini olib borgan.
Manbalar
Havolalar
uz.wikipedia.org