Grigoriy Sokolov




Grigoriy Lipmanovich Sokolov (ruscha: Григо́рий Ли́пманович Соколо́в. 1950-yil 18-aprelda tugʻilgan) – rus fuqaroligiga ega ispan pianinochisi. Sokolov pianinochilar orasida taniqli inson boʻlgan repertuarida barokko davridagi Bax, Kuperin yoki Ramo kabi shonberg va Arapovgacha boʻlgan kompozitorlarni oʻz ichiga oladi. Pianinochi muntazam ravishda (Buyuk Britaniyadan tashqari) Yevropaga sayohat qilib, biroz muddat Italiyada yashagan.

Biografiyasi



Sokolov Leningradda (hozirgi Sankt-Peterburg) otasi yahudiy Lipman Girshevich Sokolov va onasi rossiyalik Galina Nikolayevna Zelenetskaya oilasida tugʻilgan. U besh yoshida pianino chalishni oʻrganishni boshlaydi va yetti yoshida Leningrad Konservatoriyasining bolalar uchun maxsus maktabiga Lea Zelixman bilan birga oʻqishga kiradi. Bolalar maktabini tugatgach, u Moisey Xalfin bilan konservatoriyada oʻqishni davom ettiradi. 12 yoshida u Moskvada Filarmoniyada Bax, Betxoven, Shumann, Shopen, Mendelson, Raxmaninoff, Skryabin, List, Debyusi va Shostakovich asarlaridan iborat oʻzining birinchi yirik kontsertini beradi. 16 yoshida Chaykovskiy nomidagi xalqaro pianinochilar tanlovida oltin medal bilan taqdirlanganida xalqaro eʼtiborga tushadi va bu yutuq uni tarixdagi eng yosh gʻolibga aylantirdi. Aftidan, bu hayratlanarli natija boʻlsa kerak: „Oʻsha musobaqada nihoyat gʻolib boʻlgan 16 yoshli Grisha Sokolovni oʻsha paytda hech kim jiddiy qabul qilmagan“. Yoshligida Chaykovskiy nomidagi tanlovda muvaffaqiyat qozonganiga qaramay, Sokolovning xalqaro karerasi faqat 1980-yillarning oxirlarida rivojlana boshladi. Sokolov 1969, 1971, 1975 va 1979-yillarda AQShga safar qilgani, shuningdek, Finlyandiya va Yaponiya kabi dunyoning boshqa joylarida koʻplab resitallar qilgan. „Sokolovning gastrol solisti sifatida hayotida juda muhum oʻrin tutgan, va oʻz vatanida, xorijda koʻp gastrollarda boʻladi“. 1980-yilda Sokolovning AQShdagi karerasida toʻsiqlarga uchraydi. Shundan soʻng AQSh va Sovet Ittifoqi oʻrtasidagi munosabatlarda tanaffus yuz beradi – Afgʻoniston urushi tufayli oʻrtadagi aloqalar uzildi. 1980-yilda AQShga rejalashtirilgan gastroli bekor qilinadi. Keyin ikki davlat oʻrtasidagi barcha madaniy kelishuvlar bekor qilingan" . Bundan tashqari, sobiq Sovet Ittifoqi parchalanganida Sokolov Rossiyadan tashqarida hech qanday konsert bermagan.

Ommaviy bayonotlari



2009-yil mart oyida Sokolov Britaniya vizasi talablari tufayli Londonda rejalashtirilgan kontsertini bekor qildi, chunki Yevropa Ittifoqiga aʼzo boʻlmagan barcha shaxslar har biri viza arizasida barmoq izlari va koʻz nurlarini taqdim etishlarini talab qiladi (shuningdek, u 2008-yilgi kontsertini xuddi shunga oʻxshash sabablarga koʻra bekor qilgan). Sokolov bunday talablarda sovet zulmi aks-sadosi borligidan norozilik bildiradi. Britaniyalik musiqa tanqidchisi Norman Lebrext 2014-yilgi Cremona musiqa mukofotini olganidan soʻng, Sokolov 2015-yilgi Cremona musiqa mukofoti bilan taqdirlanganini bilib, sharafni qabul qilishdan bosh tortdi va oʻz veb-saytida shunday izoh qoldiradi: „Mening boshlangʻich odob-axloq haqidagi fikrlarimga koʻra, bu Lebrext bilan bir xil mukofot sovrindorlari roʻyxatida boʻlish uyatdir“. Lebrextning bayonoti Sokolov va oilasi haqida aytgan shaxsiy adovatga ishora qilgan koʻrinadi.

Manbalar




Havolalar




uz.wikipedia.org

Uzpedia.uz