Go'zal Yaxina

Guzel Shamilevna Yaxina (tatarcha: Гүзәл Шамил кызы Яхина; 1977-yil 1-iyun, Qozon, Tatar ASSR, RSFSR, SSSR) — „Zulayho koʻzini ochyapti“ (ilk bor 2015-yilda nashr etilgan) romani tufayli mashhurlikka erishgan va kelib chiqishi asli tatar boʻlgan rus adibasi. Keyinchalik „Deti moi“ (2018), „Eshelon na Samarkand“ (2021) romanlari nashr etilgan. Rossiya Federatsiyasi Hukumatining madaniyat sohasidagi mukofoti (2019), „Yasnaya Polyana“ (2015) va „Bolshaya kniga“ (2015, 2019) mukofotlari laureati. „Zulayho koʻzini ochyapti“ romani asosida shu nomdagi sakkiz qismli serial suratga olingan. Muallifning mazkur asari „Zabarjad Media“ nashriyoti tomonidan oʻzbek tilida nashr etildi. Rossiya Federatsiyasi hukumati madaniyat sohasidagi mukofoti laureati (2019) va boshqa qator mukofotlar sohibasi.

Guzel Yahina 1977-yilning 1-iyunida Qozon shahrida shifokor va muhandis oilasida tavallud topgan. Oʻn ikki yoshga toʻlgunga qadar u tatar tilida yaxshi gapirar edi, Moskvaga koʻchib oʻtgandan soʻng, u asta-sekinlik bilan tilini unuta boshladi, kundalik nutqdan tashqari. U 131-sonli fizika-matematika litseyida va sanʼat maktabida tahsil olgan. Bobosi va buvisiga ergashib, oʻqituvchilik kasbini tanladi: buvisi Raisa Shakirovna Shakirona „Bogatie Sadi“ qishlogʻida rus tili va adabiyoti oʻqituvchisi boʻlib ishlagan, u 1946 yilda Krasnoyarsk hududidan quvgʻin qilinganidan keyin qaytib kelgan va uning eri, bobosi Gilmutdin Shakirzyanovich Gilyaziev, u erda nemis tilidan dars bergan, u erda maktab direktori boʻlgan. Yahina Qozon pedagogika institutining chet tillari fakultetini tamomlagan; maktab yillarida u kino bilan shugʻullana boshladi.

Hayoti va ijodiy faoliyati

Goʻzal Yaxina 1977-yil 1-iyunda Qozon shahrida shifokor va muhandis oilasida tugʻilgan. Oʻn ikki yoshiga qadar u tatar tilida yaxshi gapirgan, Moskvaga koʻchib oʻtgandan soʻng, u kundalik nutqdan tashqari, u asta-sekin bu tilni unuta boshlagangan. 131-sonli fizika-matematika litseyi va sanʼat maktabida tahsil olgan. U bobosi va buvisining izidan borib, oʻqituvchilik kasbini tanladi: buvisi Raisa Shakirovna Shakirova Bogatye Sabi qishlogʻida rus tili va adabiyoti oʻqituvchisi boʻlib ishlagan, u 1946-yilda Krasnoyarsk oʻlkasidan surgundan qaytganva uning turmush oʻrtogʻi, Goʻzalning bobosi Gilmutdin Shakirzyanovich Gilyaziyev u yerda nemis tilidan dars beruvchi maktab direktori edi. Yaxina Qozon pedagogika institutining chet tillar fakultetini tamomlagan; maktab yillarida u kinematografiya bilan qiziqib, ssenariylarni oʻrgana boshladi.

Yaxina 1999-yildan beri Moskvada istiqomat qilib keladi. U reklama biznesi, PR kampaniyalari, reklama va marketing sohaida faoliyat yuritgan. Moskva kino maktabining ssenariy fakultetini tamomlagan (2015).

Yaxinaning adabiy faoliyati „Neva“ va „oktabr“ jurnallarida hikoyalari nashr etilishi bilan boshlandi. 2014-yilda „Sibirskie ogni“ jurnalida uning „Zulayho koʻzini ochyapti“ romanining dastlabki boblari nashr etildi, bu roman dastlab Moskva kino maktabi uchun oʻquv asari sifatida yaratilgan edi. Kitobdagi voqealar 1930—1940-yillarda boʻlib oʻtadi, bosh qahramon kollektivlashtirish va Stalin qatagʻonidan omon qolishga majbur boʻlgan tatar ayolidir. Yaxina roman qoʻlyozmasini bir qancha nashriyotlarga joʻnatgan, biroq faqat bitta javob (salbiy) olgan. Keyin yozuvchi adabiy agentlikka murojaat qildi. Uning yordami bilan kitob nashr etildi va muvaffaqiyatga erishdi: „Zulayho“ bir necha bor qayta nashr etildi, tiraji koʻpaydi, „Bolshaya kniga“ Milliy adabiy mukofoti, „Yasnaya Polyana“ va „Yil kitobi“ mukofotlari bilan taqdirlandi.

2021-yil mart oyida Yaxinaning 1921-yilda ochlikdan azob chekayotgan Volgaboʻyi bolalari haqida „Eshelon na Samarkand“ nomli uchinchi romani nashr etildi. Kitobning birinchi nashri 75 000 nusxani tashkil etgan.

Yaxinaning bir nafar qizi bor.

Go'zal Yaxina

Hayoti va ijodiy faoliyati

Asarlari

Ekranlashtirilgan asarlari

Adabiy mukofotlari

Manbalar

Havolalar