Golubsi
Golubsi — bu dunyoning turli oshxonalarida keng tarqalgan taom boʻlib, u qiyma goʻsht bilan qaynatilgan guruch yoki grechka bilan toʻldirilgan, karam barglari yoki sabzavotlar. Turli xil magʻizga ega turlari mavjud. Karamni bargiga oʻralgan qiymadan iborat taomlar Shimoliy, Markaziy va Sharqiy Yevropa, Turkiya, Ozarbayjon, Armaniston, Bolqon, Qozogʻiston, Moldova, Markaziy Osiyo, Shimoliy Afrika, Xitoy va Koreyada keng tarqalgan.
Golubsilarni oʻrash mashaqqatli jarayon boʻlib, karam golubsilari oddiyroq turi xam mavjud —
dangasa karam golubsilari , uni tayyorlash kamroq vaqt talab etadi. Anʼanaga koʻra, dangasa karam golubsilari qozon yoki pechda tayyorlanadi. Dangasa karam golubsilari taomining koʻplab retseptlar mavjud, asosiy farq tayyor taomning mustahkamligidir.
Tarixi
M. Fasmerning soʻzlariga koʻra, ruscha: голубцы, shuningdek, polyakcha: goɫąbki ― „toʻldirilgan karam“, serboxorv: kabutar ̀biħ ― "chuchvara„, shakl oʻxshashligi bilan kaptar soʻzidan kelib chiqqan forscha: käläm karam“ ― kalamb.
V. V. Paxlyobkinning „A dan Ya-gacha oshpazlik lugʻati“ ga koʻra, bu taom "XIV-XV asrlarda Litva va ukrainalik oshpazlari tomonidan tatar va turk oshxonasidan olinib, „qayta qilingan“, u yerda
dolma deb atalgan".
XIX-asr rus oshpazlik kitoblarida karam golubsilari ham "dolma", „talma“ nomlari ostida paydo boʻlgan.
Toʻldirilgan karam terminologiyasi mintaqalar ichida farq qiladi: Angliyada ular „karam rollari“ deb ataladi (inglizcha: cabbage roll), Fransiyada — „karam sigaralari“ (fransuzcha: cigare au chou), Ispaniyada — „qiymali karam“ (ispancha: repollo relleno), Germaniyada — „karam kolbasa“ (nemischa: Krautwurst). Yunon va Ozarbayjon oshxonalarida karam golubsilari, karam dolmasi deb ataladi (lahanodolmades, ozarbayjoncha: kələm dolması).
Turli slavyan tillarida bu taom serb: Sarma, bolgarcha: сарми, chex. sarma (Ispaniya, Ruminiya va Turkiya ham), shuningdek, Qrim-tatar tilida (qrim tatarcha: Sarma).
Ukrainada karam golubsilari
Karpatlarda, karam golubsilari anʼanaviy ravishda makkajoʻxori bilan pishiriladi, Poltava viloyatida grechka va shkvarka bilan tayyorlash odatiy holdir. Ukrainada karam golubsilari nafaqat yangi karam barglaridan, balki tuzlangan karamdan ham tayyorlanadi va bahorda yosh lavlagi barglari ham tez-tez ishlatiladi. Ukrainaning gʻarbiy qismida karam bargini bir necha qismlarga boʻlish orqali mayda karam golubsilari tayyorlash odatiy holdir, janubda va sharqda karam golubsilari butun bargdan tayyorlanadi, katta karam golubsilari yanada sershira hisoblanadi. Zakarpatʼyeda, Rojdestvo arafasida, karam barglaridan karam golubsilari tayyorlanadi, ularni guruch va qoʻziqorinlarli magʻiz bilan toʻldirishad.
Belarusiyadagi karam golubsilari
Guruch oʻrniga qiyma goʻshtga arpa qoʻshilishi mumkin. Bahorda karam golubsilari tayyorlash uchun yosh hren barglari ham ishlatilgan.
Markaziy Osiyoda karam golubsilari
Markaziy Osiyoda karam golubssilari koʻpincha karamdan emas, balki toʻldirilgan bolgar qalampiri deb ataladi.
Galereya
Manbalar
Adabiyotlar
Turk oshxonasi
Arab oshxonasi
Bolgar oshxonasi
Nemis oshxonasi
uz.wikipedia.org