Gematopoetik va limfoid to'qimalarning o'smalari
Gematopoetik va limfoid to'qimalarning o'smalari qon, suyak iligi, limfa va limfa tizimiga ta'sir qiluvchi o'smalardir. Bu to'qimalarning barchasi qon aylanish tizimi va immunitet tizimi orqali chambarchas bog'langanligi sababli, biriga ta'sir qiladigan kasallik ko'pincha boshqalarga ham ta'sir qiladi, bu miyeloproliferatsiya va limfoproliferatsiyani (shuningdek, leykemiya va limfomalarni) bir-biri bilan chambarchas bog'liq va ko'pincha bir-biriga mos keladigan muammolarni keltirib chiqaradi. Qattiq o'smalarda kam uchraydigan holat bo'lsa-da, xromosoma translokatsiyasi bu kasalliklarning keng tarqalgan sababidir. Bu odatda gematologik yomon sifatlino'smalarni tashxislash va davolashda boshqacha yondashuvga olib keladi. Gematologik yomon sifatli o'smalar yomon sifatli neoplazmalar ("saraton") bo'lib, ular odatda gematologiya va/yoki onkologiya bo'yicha mutaxassislar tomonidan davolanadi. Ba'zi markazlarda "gematologiya/onkologiya" ichki kasalliklarning yagona kichik ixtisosligi bo'lsa, boshqalarida ular alohida bo'limlar deb hisoblanadilar (shuningdek, jarrohlik va radiatsiya onkologlari ham mavjud). Barcha gematologik kasalliklar yomon sifatli o'smalar bo'lmaydi ("saraton"); bu boshqa qon kasalliklari ham gematolog tomonidan davolanishi mumkin.
Davolash
Davolash vaqti-vaqti bilan "hushyor kutish" (masalan, Surunkali limfoleykozda) yoki simptomatik davolashdan (masalan, MDSda qon quyish) iborat bo'lishi mumkin. Kasallikning yanada agressiv shakllari kimyoterapiya, radiatsiya terapiyasi, immunoterapiya va ba'zi hollarda suyak iligi transplantatsiyasi bilan davolashni talab qilinadi. Rituksimabdan foydalanish B-hujayralaridan kelib chiqqan gematologik yomon sifatli o'smalarni, shu jumladan follikulyar limfoma (FL) va diffuz yirik B-hujayrali limfoma (DLBCL)ni davolash uchun qo'llaniladi.
Epidemiologiya
Amerika Qo'shma Shtatlaridagi yangi saraton tashxislarining 9,5 foizini gematologik yomon sifatli o'smalar tashkil qiladi va Buyuk Britaniyada har yili 30 000 bemorga tashxis qo'yiladi. Ushbu turkumda limfomalar leykemiyaga qaraganda tez-tez uchraydi.
Manbalar
uz.wikipedia.org