Gaude Mater Polonia

Gaude Mater Polonia (oʻrta asr lotincha „hursand boʻling, ey Polsha ona“, lotincha: [ˈɡau̯.dɛ ˈmaː.tɛr pɔˈlɔː.ni.a], polyak: Raduj się, matko Polsko) eng qadimgi Polsha madhiyalaridan biri. XIII-XIV asrlarda Lotin tilida Krakov yepiskopi avliyo Stanislausni xotirlash uchun yozilgan. Odatga koʻra polsha ritsarlari jangda gʻalabaga erishganidan soʻng madhiyani kuyladilar. Madhiya Polsha Qirolligi va Polsha-Litva Hamdoʻstligining tarixiy, milliy madhiyasi hisoblanadi.

Tarix

Madhiya 1253-yilda 8-sentabrda yaratilgan. Madhiya 1079-yil 11-aprelda vafot etgan Avliyo Stanislausga bagʻishlangan. Madhiya muallifi musiqa tarixidagi birinchi polshalik bastakor, krakoviyalik musiqachi va yepiskop Iwo Odrowąż sobori ruhoniysi Vincent of Kielcz edi. Uzoq vaqt davomida uni notoʻgʻri Vinsent Kielce deb atashgan va u madhiyani avliyo Stanislausni xotirlash uchun yozgan. Asarning birinchi ijrosi 1254-yil 8-mayda Krakovdagi cherkov marosimida boʻlib oʻtgan deb taxmin qilinadi.

Qoʻshiq elementlarini oʻzida jamlagan Mater Polonia madhiyasi bir muncha vaqt oʻtgach mustaqil asar sifatida tan olingan. Yillar davomida u Piast sulolasi qirollik madhiyasi boʻlgan. Madhiya Polsha anʼanalari va tarixining bir qismi boʻlib, Polsha monarxining toj kiyish paytida, qirollik nikohlarida, shuningdek, 1683-yilda John III Sobieskining Venadagi gʻalabasini nishonlash paytida kuylangan. Qirollar va harbiy sarkardalar jangdan keyin madhiyani kuylash orqali muvaffaqiyatlarini namoyish qilishadi. Madhiya deyarli 750 yil davomida mashhur boʻlib, uzoq asrlik Polsha madaniyatining asosiy elementiga aylandi. Bugungi kunda u koʻpchilik universitetlarda oʻquv yilining ochilishida, shuningdek, muhim milliy bayramlarda kuylanadi.

Musiqa

Yaratilgan aranjirovkalar ichida Teofil Tomasz Klonowski (1805-1876) yaratgan aranjirovkasi mashhurroq sanaladi. U aralash xor uchun yozilgan, ohang toʻrt oʻlchovli iboradan olingan. Garchi u endi Polshaning milliy madhiyasi boʻlmasa-da, koʻpincha milliy va diniy ahamiyatga ega boʻlgan marosimlarda ijro etiladi.

Matn

Manbalar

Havolalar

uz.wikipedia.org