Garman (qishloq xo'jaligi asbobi)
Xersonda garman — otlar yordamida chopish uchun moʻljallangan tok hisoblanadi. Bu kabi chopish usuli tejamkor hisoblanmas edi, chunki donning bir qismi oyoq osti boʻlib, parchalanib ketar, somon esa yaroqsiz holga kelar edi . Garman yordamida chopish usulining, umumiy nomi — gonba yoki hayvonlar tomonidan donni oyoq osti qilish boʻlib, unga koʻra harakatlanuvchi aravalarning gʻildiraklari bilan boshoqlar siqib chiqariladi .
Tarixi
Garman olti yoki undan ortiq tishli gʻaltak koʻrinishidagi tosh boʻlib, Novorossiyaning janubiy xoʻjaliklarida don ekinlarini chopishda ishlatilgan; shuningdek, Donda ham keng qoʻllaniladi. U Kvarsitdan qoʻlda tayyorlanib — bardoshli va qayta ishlashda qiyin boʻlgan tabiiy tosh hisoblanadi.
Asbobning nomi „garmanda chopish“ umumiy nomidan kelib chiqqan boʻlib, uy hayvonlari tomonidan donni oyoq osti qilish (gonba) va harakatlanuvchi aravalarning gʻildiraklarini siqib chiqaradi. Toʻrlar tayyorlangan tekis tuproqli maydonga yotqizilib, ular boʻylab garmanni qoʻlda yoki otlar yordamida (koʻpincha qulaylik uchun — gir aylana) yurgazilgan. Ilgari, Rossiyada gʻalla oʻrish qoʻlda boʻgʻimlarni yiqitish yoʻli bilan amalga oshirilgan, shuning uchun garmanlar maʼlum darajada donni maydalashni mexanizatsiyalagan. Maydalagichdan foydalanish (ularning birinchisi bugʻli boʻlgan) donni qoʻlda maydalashni yoʻq qildi.
Hozirgi vaqtda Rostov tumanidagi qishloqlarda garmanlarning turli darajada saqlanib qolganini koʻrish mumkin. Ular oʻzining qadimiyligi va chiroyli koʻrinishi tufayli landshaft dizaynida va ochiq muzey ekspozitsiyalarini loyihalashda qoʻllaniladi. Koʻpincha ularni tegirmon toshiga oid deb hisoblashadi, ammo bu fikr notoʻgʻri .
Yana qarang
Manbalar
Adabiyot
Havolalar
uz.wikipedia.org