Farahnaz Forotan
Farahnaz Forotan (forscha: فرحناز فروتن,)1992-yiilda tug'ilgan— afgʻon jurnalisti va ayollar huquqlari faoli. Mujohidlar tuzumi davrida oilasi bilan birga Eronga koʻchib oʻtgan. Farahnaz 2001-yilda Afgʻonistonga qaytgan, biroq 2020-yilda Tolibon hujumlari roʻyxatiga kiritilganidan soʻng Fransiyada boshpana topgan.
Yoshligi
1996-yilda Farahnaz uch yoshga to'lganida va Tolibon o'z ona shahri Kobulga kelganida, u Afg'onistondagi fuqarolar urushi sababli oilasi bilan Eronga ko'chib ketgan. Farahnaz va uning opa-singillari muhojir yoki qochqin maqomlari tufayli rasmiylar tomonidan ta'lim olishdan bosh tortdilar. Oxir-oqibat u maktabni birinchi sinfdan to to'rtinchi sinfgacha, juda cheklangan resurslarga ega xususiy Afg'oniston maktabida davom ettirishga muvaffaq bo'ldi. Dastlab talabalar polga oʻtirishdi, chunki stol va stul yoʻq edi.
Faoliyati
Farahnaz Forotan 2012—2020-yillarda Afgʻonistondagi uchta asosiy teleradiokompaniyada ishlagan, jumladan Ariana Television Network. U TOLOnews uchun Purso Pal va Goft-i Go-i Wehza (Maxsus suhbat) va 1TV uchun haftalik Kobul Debate dasturi kabi yirik tok-shoularni olib borgan.
Farahnaz butun mamlakat bo'ylab va chet elda bo'lib, Afg'oniston bilan bog'liq voqealar, jumladan, Tolibon tomonidan xavfli urush hududi bo'lgan Hilmandning Sangin tumanidan reportajlar tayyorlagan. Uning jasoratini jamoa rahbari Bismilloh Muhammadiy ortda qolishni buyurganidan keyin maqtadi.
U “ Tolibon ” mahbuslarining hayotiga oid hujjatli tergov filmi bilan mashhur boʻlib, unda nafaqat afgʻon va xalqaro kuchlarni, balki Afgʻonistondagi keng jamoatchilikni nishonga olish uchun ularning fikrlash jarayoni va mantiqiy asoslari yoritilgan.
2019-yildan boshlab Farahnaz Kobuldagi xususiy universitet talabasi hamda amaliyotchi jurnalist edi. 2019-va 2020-yillarda Farahnaz ijtimoiy media kampaniyasini o'tkazdi va Tolibon ag'darilganidan beri ayollar uchun qo'lga kiritilgan erkinliklarni qaytarib olish uchun Tolibonning Afg'onistondagi tinchlik jarayonidan foydalanishiga yo'l qo'ymaslik maqsadida ayollardan guvohlik yig'ish uchun mamlakat bo'ylab sayohat qildi Ko'rsatuvlar Afg'oniston rahbarlari, xorijiy diplomatlar va fuqarolik jamiyati guruhlarini lobbi qilish uchun ishlatilgan va Farahnazning kampaniyasi BMT Ayollari Afg'oniston tomonidan qo'llab-quvvatlangan. 2019-yilda The New York Times uning #myredline nomi bilan tanilgan ijtimoiy media kampaniyasi "ayollarni o'z huquqlarini himoya qilishga chaqiradi" deb xabar berdi. 2019-yil 4-aprelda Reuters agentligining xabar berishicha, u “oʻz kasbining ramzi boʻlgan qalami uning qizil chizigʻi ekanligini e’lon qilib, harakatni boshlagan”. 2019-yil 21-aprelda Farahnaz AFPga prezident Ashraf Gʻani twitterda ayollar huquqlari tinchlik jarayonidagi “qizil chiziq” ekanini aytganini xabar berdi.
U Shakila Ibrohimxail kabi boshqa ayollarning ishlaridan ilhomlangan 2018-yil 24-iyul kuni Farahnaz afgʻon ayollari duch kelayotgan muammolarni muhokama qilish uchun Kanada Ayollar maqomi vaziri Maryam Monsef bilan uchrashgan oʻn uchta afgʻon ayol yetakchilaridan biri edi. 2019-yilda u Ferdus Samim bilan birgalikda xalq ta'limi va jalb qilish orqali asosiy huquqlar haqida xabardorlikni oshirish uchun Taak jamg'armasiga asos solgan.
2020-yil 9-noyabr kuni Farahnazga Afgʻoniston Jurnalistlari Xavfsizlik Qoʻmitasi qoʻngʻiroq qilib, unga xorijiy razvedka xizmatlari ma’lumotlariga koʻra, u Tolibonning “ The New York Times ” gazetasi “hit roʻyxati” deb ta’riflagan odamlarning qora roʻyxatiga kiritilgani haqida ma’lum qildi. uni Fransiyaning Parij shahridan boshpana olishga majbur qildi. Jurnalistlar, faollar va boshqa sohalarda taniqli ayollarning maqsadli oʻldirilishi 2020-yilning fevralida sobiq prezident Donald Tramp davrida Tolibon va Qoʻshma Shtatlar oʻrtasida muzokaralar olib borgan tinchlik kelishuvidan keyin koʻpaydi. 2020-yil dekabr oyida nishonga olingan qotilliklar orasida Enikass radio va televideniyesi jurnalistlari Malalai Mayvand va Gʻazna Jurnalistlari uyushmasi rahbari Rahmatulla Nikzod ham bor edi. 2021-yil 2-martdagi hujumda Mursal Hakimi, Sadiya Shanat va Enikass radio va televideniyesi xodimi Shanaz Raofi halok boʻldi.
Manbalar
Havolalar
uz.wikipedia.org