Falanga

Falanga (lotincha: ' Solifugae, shuningdek, tuya oʻrgimchaklari (inglizcha: camel spiders), shamol chayonlari (inglizcha: wind scorpions), quyosh oʻrgimchaklari (inglizcha: sun spiders)) - oʻrgimchaksimonlar (Arachnida) guruhi. 1000 ga yaqin turlari maʼlum, qurgʻoqchil hududlarda tarqalgan.

Tavsifi

Falanga ancha katta oʻrgimchaksimondir. Masalan, Markaziy Osiyo falangasining uzunligi 5-7 santimetrga yetadi. Ularning tanasi va oyoq-qoʻllari uzun tuklar bilan qoplangan. Barcha falangalar juda harakatchan va ularning deyarli hammasi tungi yirtqichlardir. Falangalar yirtqich yoki hammaxoʻr boʻlib, termitlar, qoramtir qoʻngʻizlar va boshqa mayda boʻgʻimoyoqlilar bilan oziqlanadi, ammo kaltakesak kabi yirikroq hayvonlarni ham isteʼmol qilishi mumkin.

Tarqalishi

Falangalar choʻl hududlari uchun xosdir. Sobiq SSSR hududida ular Qrimning janubiy qirgʻog'ida, Quyi Volga boʻyida (Saratov, Volgograd, Astraxan viloyatlari, Qalmogʻiston), Shimoliy Kavkaz va Kavkazda, Qozogʻistonda va Oʻrta Osiyo respublikalarida uchraydi. Yevropada ular Ispaniya, Portugaliya va Gretsiyada ham bor. Qitʼalardan Avstraliya va Antarktidada uchramaydi.

Oʻzbekistonning janubiy hududlarida, xususan, Qarshi choʻllarida falanga koʻp uchraydi. Shuningdek, Toshkent atrofida ham uchrab turadi.

Chaqishi

Falanga chaqishi hayot uchun xavf tugʻdirmaydi, ammo pastki jagʻidagi chirigan oziq-ovqat qoldiqlari tufayli yalligʻlanish keltirib chiqarishi mumkin (qarang. araxnoz). Kattaroqlari jagʻi bilan inson tirnoqlarini teshishi mumkin.

Falanga

Tavsifi

Tarqalishi

Chaqishi

Tasnifi

Fotogalereya

Manbalar

Adabiyotlar

Havolalar