Eranthis

Eranthis — Janubiy Yevropada va Sharqiy Osiyodan Yaponiyagacha bo'lgan Ayiqtovondoshlar oilasiga mansub sakkiz turdagi gulli o'simliklar tarqalgan. Mashhur zaharli Aconitum (va, albatta, Ranunculaceaening boshqa ko'plab avlodlari) singari, Eranthis zaharli bo'lib, uning kimyosi boshqacha bo'lsa-da, mavjud bo'lgan zaharli birikmalar asosan Adonis vernalisda topilganlarga o'xshash bufadienolid guruhining yurak glikozidlari hisoblanadi. Aconitumning virulent alkaloidlari ham juda keng tarqalgan.

Ular 10-15 sm gacha o'sadigan ko'p yillik o'simliklardir.Gullari sariq ( E. albiflora va E. pinnatifidada oq) va bahorda birinchilardan bo'lib, subtropik iqlim sharoitida yanvar oyida o'sib chiqadi, garchi keyinchalik qishki qor qoplami erimasa ham ular sovuqqa chidamli va yangi qor qoplamidan osongina o'sib chiqa oladi. Barglari faqat gullab bo'lganidan keyingina to'liq kengayadi. Urug'lari 5-8sm diametrli, bir nechta tirqishli va faqat 2-3 oy davom etadi, kech bahorda nobut bo'ladi.

Bu o'simlik turlari bahorgi efemerlar bo'lib, o'rmonli zonalarda o'sadi va daraxtlarning barglari chiqishidan oldin quyosh nuridan foydalanib o'sib oladi. Daraxt barglarining soyasi zichlashganda yoki quruq joylarda, yoz qurg'oqchil kelganda tez nobut bo'ladi.

Ular qishda yoki erta bahorda gullashi uchun yetishtiriladigan manzaralio'simliklari sirasiga kiradi. Eranthis longistipitata . Markaziy Osiyoda tarqalgan. E. hyemalis Shimoliy Yevropa va Shimoliy Amerikada keng tarqalgan tur hisoblanadi.

Turlar

Galereya

Manbalar

uz.wikipedia.org