Engrish (ingliz)

Engrish – yapon tilida soʻzlashuvchilar, shuningdek, xitoy va boshqa osiyo tillarida soʻzlashuvchilar tomonidan ingliz tilidan notoʻgʻri, maʼnosiz yoki grammatik boʻlmagan foydalanishiga berilgan jargon atama. Bu soʻzning oʻzi yapon tilida soʻzlashuvchilarning inglizcha /l/ va /r/ soʻzlarini aniq talaffuz qilishda qiynalishga moyilligi bilan bogʻliq boʻlib, yapon tilida faqat bitta suyuq fonema (odatda romanlashtirilgan r) borligidan kelib chiqadi, ammo uning taʼrifi yana koʻplab xatolarni oʻz ichiga oladi. Japanglish, Japlish, Jinglish yoki Janglish kabi atamalar yapon ingliz tiliga xosdir. Wasei-eigo (和製英語: 'Yapon tilida paydo boʻlgan inglizchaʼ) atamasi kundalik yapon tiliga kirgan psevdoanglikizmlarga ishora qiladi.

Engrish atamasi birinchi marta 1940-yillarda paydo boʻlgan (ingliz soʻzini notoʻgʻri talaffuz qilishdan dalolat beradi), ammo 1980-yillarga kelib u nuqsonli Osiyo ingliz tili uchun nom sifatida ishlatila boshlandi. Bu atama ogʻzaki ingliz tiliga tegishli boʻlsa-da, u koʻpincha yozma ingliz tilini tavsiflaydi. Yaponiyada bezak va moda maqsadlari uchun narsalarga inglizcha matn qoʻshish odatiy holdir (koʻring: <i id="mwMA">Cool</i>). Bunday matn koʻpincha ingliz tilida soʻzlashuvchilar tomonidan oʻqish uchun emas, balki kosmopolit tuygʻu yaratish uchun qoʻshiladi va shuning uchun koʻpincha maʼnosiz yoki grammatik jihatdan notoʻgʻri boʻlishi mumkin. Engrishni koʻp joylarda, jumladan, belgilar, menyular va reklamalarda topish mumkin. Bu soʻzlar koʻpincha ingliz tilida soʻzlashuvchilar uchun kulgili boʻladi.

Yapon inglizcha / Japanglish

Yapon va ingliz tillari grammatikasi sezilarli darajada farq qiladi: yaponcha soʻzlarning tartibi, yapon tilidagi gaplardagi eganing tez-tez tushib qolishi, artikllarning yoʻqligi, undosh guruhlarning deyarli toʻliq yoʻqligi va /l/ va /r/ ni farqlashda qiyinchiliklar, yoki /θ/ va /s/ tovushlarini ajratishdagi qiyinchiliklar standart ingliz tilidan samarali foydalanishda jiddiy muammolarga olib keladi. Yapon xalqi odatda ingliz tilidan xalqaro imtihonlarda nisbatan yomon ball olishadi.

Bundan tashqari, ingliz tili Yaponiyada (va boshqa joylarda) funksional maqsadlarda emas, balki estetik jihatdan tez-tez ishlatiladi; yaʼni, yaponlar ishlatishi uchun, ingliz tilida soʻzlashuvchilar uchun emas, xuddi yapon va shunga oʻxshash yozuv skriptlari Gʻarb uslubida qoʻllangani kabi „aqlli, murakkab va zamonaviy“ koʻrinish uchun ishlatiladi. Bunday dekorativ ingliz tili ona ingliz tilida soʻzlashuvchilar tomonidan oʻqish va tushunish uchun moʻljallanmagan, shuning uchun izchillik yoki aniqlikka urgʻu berilmaydi.

Yapon tilida, ayniqsa soʻnggi oʻn yilliklarda ingliz tilidan olingan soʻzlardan keng foydalanib kelinmoqda va bu soʻzlar katakana alifbosi yordamida yapon talaffuz shakliga transliteratsiya qilinadi. Yapon tilida soʻzlashuvchilar ingliz tilidan kirib kelgan soʻzlarning asl talaffuzi yoki maʼnosidan koʻra, faqat yaponcha talaffuz yoki yaponcha maʼnosinigina bilishlari mumkin. Bu, ayniqsa, ingliz tilidagi manba soʻzida katakanada ekvivalenti boʻlmagan tovushlar yoki tovush guruhlari mavjud boʻlsa yaqqol koʻrinadi. Misol uchun, Casiopea jazz-fyujn guruhi (1976-yil) nomi "Cassiopeia „ soʻziga asoslangan nom: juft “s" ham, uch unli „-eia“ ham katakana formatiga mos kelmaydi. Oxirgi misol: Sega Mega Drive メガドライブ yozilgan va Mega Doraibu deb talaffuz qilinadi; konsol Amerika Qoʻshma Shtatlari bozori uchun Sega Genesis deb oʻzgartirilgan.

Ommaviy madaniyatda

Engrish vaqti-vaqti bilan Trey Parker va Mett Stounning Amerika animatsion telekoʻrsatuvi South Parkda namoyish etiladi. Bunga misol qilib, baʼzan anime filmlarida koʻrsatiladigan, ingliz tiliga notoʻgʻri tarjima qilingan kirish qoʻshiqlarini parodiya qiluvchi „Qurol bilan yaxshi damlar“ epizodida ishlatilgan „Letʼs Fighting Love“ qoʻshigʻini keltirish mumkin. Parker va Stounning "Amerika jamoasi: Jahon politsiyasi" (2004) badiiy metrajli filmida Shimoliy Koreya yetakchisi Kim Jong-il „I’m so Ronery“ qoʻshigʻini kuylayotgani tasvirlangan Engrish ham tasvirlangan.

Monty Pythonʼs Flying Circus filmi Elizabet R drama seriyasining parodiyasini namoyish etgan, u yerda ular motorli skuterlar minadigan va ingliz tilida gapiradigan aktyorlarni tasvirlashgan va shu bilan sarlavhani „Erizabeth L“ ga oʻzgartirganlar.

1983-yilda suratga olingan "Rojdestvo hikoyasi" filmida Parkerlar oilasi Rojdestvo kechki ovqati uchun xitoy restoraniga boradi va ofitsiantlar „Deck the harrs wis boughs of horry, fa ra ra ra ra ra“ va „Jingre berrs, jingre berrs, jingre arr way, oh what fun it is to ride in one-horse open sreigh!“ kabi inglizcha Rojdestvo qoʻshiqlarini ijro etishadi.

Yapon kiyim uslublaridan ilhom olgan Britaniya moda brendi Superdry Britaniyada sotiladigan kiyimlarga „Quyosh koʻzoynak kompaniyasi“ va „aʼzolik sertifikati“ kabi maʼnosiz yapon matnlarini joylashtirish uslubini joriy qilgan. Kompaniya yapon televideniyesi yangiliklar dasturiga aksariyat tarjimalar matnlarni toʻgʻri qilishga urinmasdan, Babelfish kabi oddiy avtomatik tarjima dasturlari yordamida amalga oshirilganini tushuntirgan.

Shuningdek koʻring

Manbalar

Tashqi havolalar

Andoza:Interlanguage varietiesAndoza:English dialects by continent

uz.wikipedia.org