Duk-Duk

Duk-Duk yashirin jamiyat boʻlib, Tinch okeanining janubidagi Papua-Yangi Gvineyaning Bismark arxipelagidagi eng katta orol boʻlgan Britaniyaning Rabaul hududidagi Tolay xalq anʼanaviy madaniyatining bir qismidir.

Tavsif

Bu jamiyat diniy va siyosiy hamda ijtimoiy maqsadlarga ega. U oʻzining boshqaruv ruhlari orqali qonun va tartibni ifodalaydi. Ritual raqslarda jamiyat aʼzolari raqqosaning qaysi niqob kiyishiga qarab erkak ruhi duk-duk va ayol ruhi tubuanni chaqiradilar. Baʼzi raqslarda ayol rolida chiqishsa ham, raqqoslarning doim erkaklar boʻladi. Ayollar va bolalarga bu narsalarda ishtirok etishi taqiqlangan. Ikkala turdagi niqob ham konus shaklida boʻlib, qamish va toladan tayyorlangan. Anʼanaga koʻra, duk-duk tubuandan balandroq va yuzsiz boʻladi. Tubuanning dumaloq koʻzlari va qoraga boʻyalgan yarim oy shaklidagi ogʻzi boʻladi. Niqobga qoʻshimcha ravishda barglar raqqosalarning tanasini qoplaydi. Shunda raqqosning faqat oyoqlari koʻrinadi.

Duk-dukga faqat erkaklar kirishi mumkin boʻlgan. Kirish toʻlovi bilan amalga oshirilgan.

Jamiyatning oʻziga xos yashirin belgilari va marosimlari, begonalar uchun yopiq boʻlgan bayramlari boʻlgan. Duk-duk faqat toʻlin oy chiqqanda uyushtirilgan.

Adolatsizlik kuzatilsa, jarimalar undirish, tabular, ziyofatlar, soliqlar undirish amalga oshirilgan. Qabiladagi barcha masalalari Duk-duk aʼzolari tomonidan uyushtirilgan. Jazolarni amalga oshirishda ularga uylarni yoqish va hatto odamlarni oʻldirishga ruxsat berilgan. Tubuan niqoblarini kiygan raqqosalar hukmi va xatti-harakatlari shubha ostiga olinmaydigan ilohiy mavjudotlar deb hisoblangan.

Jamiyat XX asrning boshlarida yoʻq boʻlib ketgan. Ammo Duk-duk raqqoslari hozirda sayyohlarga raqs namoyish etishadi.

Manbalar

uz.wikipedia.org