DOVIDOVA BERTA

DOVIDOVA BERTA (1922.20.12, Marg’ilon) — xonanda, maqom yo’llari mohir ijrochisi. O’zbekiston xalq artisti (1964). Toshkent tibbiyot bilim yurtini tugatgach (1938), hamshira bo’lib ishlagan (1938 — 43). Avval havaskor xonanda sifatida tanilgan, keyinchalik Yu. Rajabiy, Sh. Sohibov, M. Yusupov, I. Ikromov, Yo. Dovidovlar yordamida xonandalik mahoratini oshirgan. O’zbekiston radiosi qoshidagi xor jamoasida (1943), o’zbek va tojik ansambllarida (1944-60), “maqom ansambli”da (1960-87) yetakchi xonanda. Maftunkor, mayin va shirador ovoz sohibasi Dovidovaning ijro uslubida chuqur falsafiy mazmun nafis ohangdorlik bilan uyg’unlashgan. Dovidova repertuaridan o’rin olgan “Munojot” (I. Ikromov), “Bayot I, II, V”, “Navo” maqomidagi “talqini Bayot”, “Nasri Bayot”, rost maqomidagi “Nasri Ushshoq”, “Ufari Ushshoq”, Dugoh maqomidagi “Saraxbori Oromijon”, “Ufari Oromijon”, shuningdek, “Samarqand Ushshog’i”, “fig’on”, “Dugoh” va boshqa mumtoz ashulalar uning ijrosida nozik, ichki hissiyotlarga boy, yuksak badiiy ifodasini topgan. Dovidovaning ijro dasturidan o’zbek va tojik xalq qo’shiqlari, bastakorlar ashulalari (“Dilnavozim”, S. Kalonov; “Ko’nglima”, O. Qosimov; “Qiz sevgisi”, N. Hasanov va boshqalar) ham o’rin olgan. Moskvada o’tkazilgan O’zbek adabiyoti va san’ati dekadasi (1959) ning qatnashchisi. Dovidova ijro etgan ko’pgina maqom yo’llari gramplastinka (“Berta Dovidova”, 1969 va boshqalar) va O’zbekiston radiosida magnitofon tasmalariga yozib olingan. Xonanda haqida telefilm (“Munojot”, 1975) yaratilgan. “El-yurt hurmati” ordeni bilan mukofotlangan (1999).

Manba

O'zbekiston Milliy Ensiklopediyasi