Dostoevskiy jamiyati




Dostoyevskiy xalqaro jamiyati - (MOD, inglizcha: International Dostoevsky Society (IDS)) F. M. Dostoyevskiy — hayoti va ijodini oʻrganish — dostoyevskiyshunoslik sohasida olimlar va tadqiqotchilarni birlashtirgan xalqaro ilmiy jamiyat (notijorat tashkilot).

Tarixi



Jamiyat 1971-yilda Germaniyaning Bad-Ems shahrida boʻlib oʻtgan taʼsischilar simpoziumida gʻarbiy slavyanlar tomonidan tashkil etilgan. Irina Axundovaning yozishicha, Dostoyevskiy xalqaro jamiyatini yaratish tashabbuskorlari Rossiyadan kelgan muhojirlar Dmitriy Grishin, Nadin Natova, Vladimir Seduro (Belarus), rus knyazi Aleksey Gedroits va boshqalar hisoblanadi. Jamiyatning asoschilari orasida taniqli dostoyevsshunoslar Reynxard Laut (Reinhard Lauth), Yan van der Eng (Jan van der Eng), Dominik Arban (Dominique Arban), Jozef Frank, Nadin Natova (Natova, Nadejda Anatolyevna — Nadine Natov, 1918-2005-yillarda), Rudolf  Noyxayzer (Rudolf Neuhäuser Avstriya) va Malkolm Jons (Malcolm Jones Buyuk Britaniya)lar mavjud.

XX asrning 80-yillari oxiridan boshlab rossiyalik tadqiqotchilar jamiyat ishida ishtirok etishishni boshlashgan. Rus Dostoyevskiy jamiyati 1990-yillarning boshlarida tashkil etilgan va ayni paytda MOD aʼzosi boʻlgan. Memorandumda Rossiyaning milliy vakili K. A. Stepanyan ham ishtirok etgan.

Maqsadi



Jamiyatning maqsadlari — butun dunyo bo‘ylab F. M. Dostoyevskiy ijodi tadqiqotchilari o‘rtasida aloqa va hamkorlikni yo‘lga qo‘yish va har uch yilda bir marta rus yozuvchisiga bag‘ishlangan xalqaro anjumanlarni tashkil etishdir.

Faoliyati



Xalqaro Dostoyevskiy simpoziumlari har uch yilda bir marta o‘tkaziladi (inglizcha: International Dostoevsky Symposium):

Jamiyat tomonida tashkil etilgan har bir memorandum simpoziumining maʼruzalari maʼlum bir asosiy mavzuga qaratilgan, masalan:

Bundan tashqari, simpoziumlar oralig‘ida xalqaro konferensiyalar ham o‘tkazilgan. Jumladan, 1971-yildan beri Jamiyat dostoyevskiyshunoslik sohasidagi yetakchi jurnal hisoblangan „Dostoyevskiy tadqiqotlari“ni nashr etib kelgan va undagi maqolalar qisman ingliz, nemis, rus va fransuz tillarida chop etilgan. 1997-yildan boshlab esa jurnal „Yangi turkum“da nashr etila boshlangan — „Dostoyevskiy tadqiqotlari“ Studies. New Series. Volume 1, 1997-y.

Mahalliy dostoyevchilar 1989-yildan beri Simpoziumlarning doimiy ishtirokchilariga aylanishgan. Yozuvchining nevarasi Dmitriy Andreyevich Dostoyevskiy baʼzi simpoziumlar ishida qatnashgan. Xususan, VIII  marta Osloda; IX marta Gamingda; XIV marta Neapolda.

Jamiyat prezidenti



Prezident Dostoyevskiy xalqaro jamiyati (IOU) Bosh Assambleyasi tomonidan saylanadi va  Xalqaro simpozium bilan bir vaqtda har 3 yilda bir marta yig‘iladi. Prezidentning vakolat muddati 3 yil bo‘lib, faqat bir marta uzaytirilishi mumkin. Memorandumning baʼzi asoschilari yillar o‘tib prezidentlikka saylangan. Masalan: Rudolf Noyxayzer va Malkolm Jonslar. Dostoyevskiy jamiyatining prezidenti lavozimini egallagan olimlar umrbod uning faxriy prezidentiga aylanadilar. 2013-yilning iyul oyida rossiyalik filolog V.N,Zaxarov jamiyat prezidenti etib saylangan.

Saylangan Prezidentlar:

Dostoyevskiy ijodini o‘rganishga yoki jamiyat rivojiga katta hissa qo‘shgan tadqiqotchi faxriy prezident etib saylanishi mumkin. 1983-yili V Simpoziumda G. M. Fridlender MODning faxriy prezidenti etib saylangan. Keyinchalik, D. S. Lixachev ham Memorandumning faxriy prezidenti bo‘lgan.

Jamiyatning mintaqaviy filiallari



Dostoyevskiy xalqaro jamiyatining 18 dan ortiq mamlakatlarda mintaqaviy ofislar tarmog‘i mavjud. Jumladan, Avstraliya, Braziliya, Buyuk Britaniya, Vengriya, Germaniya, Ispaniya, Italiya, Kanada, Yangi Zelandiya, Polsha, Rossiya, Skandinaviya, AQSh, Fransiya, Chexiya, Shveytsariya, Estoniya va Yaponiya davlatlarida. Mintaqaviy filiallar yashash mamlakati nomi bilan ataladi, masalan: Germaniya Dostoyevskiy jamiyati (nemischa: Deutsche Dostojewskij-Gesellschaft (DDG)), Shimoliy Amerika Dostoyevskiy jamiyati (inglizcha: North American Dostoevsky Society)  -  Kanada, Meksikada va AQSh. Shuningdek, mintaqaviy bo‘limlar o‘z prezidentini saylash huquqiga egadir.

Yana qarang




Manbalar




Manbalar




Havolalar




uz.wikipedia.org


Uzpedia.uz