Dmitriy Gedeonov
Dmitriy Danilovich Gedeonov (7-[19] noyabr 1854, Venyov — 11-[24] sentabr 1908, Toshkent) — rus geodezikchisi, astronomi, olim va Sharq harbiy tadqiqotchisi, Bosh shtab general-mayori.
Venevskiy ilohiyot maktabining birinchi boshlig‘i (1837-yildan) va Venevskiy tumanining birinchi mahalliy tarixchisi Danil Gerasimovich Gedeonovning o‘g‘li.
1871-yilda Polotsk harbiy gimnaziyasini, 1874-yilda Nikolayev muhandislik maktabini tamomlagan. 2-muhandis batalyonida ofitser boʻlib xizmat qilgan.
1878-1880-yillarda Pulkovo rasadxonasida ishlagan. 1881-yilda Bosh shtab akademiyasining geodeziya bo‘limini tamomlagan. 1884-yilda kapitan bo‘lgan. 1887-yildan podpolkovnik va Bosh shtab akademiyasining geodeziya bo‘limi boshlig‘i yordamchisi. 1890-1900-yillarda Toshkent rasadxonasi direktori (1891-yildan polkovnik). 1899-yilda Chardjuy yaqinidagi xalqaro kenglik stansiyasining qurilishiga rahbarlik qilgan. 1900-yildan Kavkaz harbiy topografik bo‘limida (1901-yildan general-mayor) topshiriqlar bo‘yicha shtab ofitseri bo‘lib xizmat qilgan. 1906-yildan Turkiston harbiy topografiya boshqarmasi boshlig‘i. Aniq tekislashning yangi usulini ishlab chiqqan (1884). Toshkent kengliklaridagi oʻzgarishlarni oʻrganish uchun koʻplab kuzatishlar olib borgan. Yulduzlarni kuzatish natijasida soat tuzatishni aniqlashning yangi usuli(,,Gedeonov usuli")ni taklif qilgan va qutb yulduzining vertikalida yulduzlarni kuzatish vaqtini aniqlash usulidan ustunligini isbotlagan. Oy tomonidan yulduzlarning yopilishini, Merkuriyning Quyosh diskidan oʻtishini kuzatgan. Yulduzlarning meridian doirasidagi oʻrnini aniqlagan.
Rossiya Astronomiya Jamiyatining asoschisi.
Mukofotlari: kumush medal (1885) va Rossiya geografiya jamiyatining F. P. Litke (1905) nomidagi oltin medali.
Manbalar
Adabiyot
uz.wikipedia.org