DEGELMINTIZATSIYA
DEGELMINTIZATSIYA (de… va gelmintlar) — gelmintlarni barcha rivojlanish fazalarida yo’qotishga qaratilgan davolash-profilaktika tadbirlari majmui. Gelmintlar yuqqan o’simliklar va hayvonlar, chorvachilik binolari va asbob-anjomlari, dalalarga o’g’it sifatida solinadigan go’ng, yaylovlar, podalar dam oladigan (yotqiziladigan) joylar Degelmintizatsiya qilinadi. Degelmintizatsiya farmakologik antgelmintiklar yordamida (albendazol, mebendazol, paperazin, fenbendazol va boshqalar) hamda fizik (qo’ylarda tsenuroz, odamlarda exinokokk pufaklarini xirurgik yo’l bilan olib tashlash), mexanik (qoramollarda telyaziyalarni ko’zdan yuvib chiqarish va boshqalar), biologik (bakterial preparatlar, emlash va hokazolar) usullar orqali amalga oshiriladi. Har bir hayvonga alohida yoki bir guruhga ma’lum miqdorda antigelmint preparatlari suv yoki yem bilan aralashtirib beriladi. Hayvonlarda davolash (yilning har qanday davrida gelmintozlarning birdan tarqalishi yuz berganda), profilaktik (rejali ravishda gelmintozlar klinik ko’rinishlarining oldini olish uchun yilning ma’lum davrida); diagnostik (gelmintozlarning bor-yo’qligini aniqlash maqsadlarida) Degelmintizatsiya o’tkaziladi. Hayvonlar parvarishida ishlatiladigan asbob-anjomlar qaynoq suv, bug’, olov bilan; yaylov va o’tloqlar gelmintlarning biologiyasiga qarab ularni davriy ravishda o’zgartirib turish yo’li bilan Degelmintizatsiya qilinadi. Go’ng biotermik usulda yuqumsizlantiriladi. O’simlik urug’i uzoq vaqtgacha yuqum manbai bo’lishi mumkin, shu sababli ularni Degelmintizatsiyalashda turli kimyoviy vositalar qo’llaniladi. Hoshim Nurmamatov.
Manba
O'zbekiston Milliy Ensiklopediyasi
Uzpedia.uz