Davlatlar boshqaruv shakllari roʻyxati

Boshqaruv shakli – bu davlat mazmunining tashqi korinishi, davlat hokimiyati yuqori organlarining huquqiy holati bilan belgilanadi.

Boshqaruv shakli xarakteri davlat boshligʻining huquqiy holati va vaziyatidan kelib chiqadi va monarxiya yoki respublika boshqaruv shakllari, davlat boshligining qaysi yol bilan saylanishi yoki tayinlanishi va hokimiyat qaysi yoʻl bilan amalga oshirilishi bilan farqlanadi.

Boshqaruv shakllari

Respublika

Respublika (lotincha: respublica, res — ish va publicus — ijtimoiy, umumxalq) — davlat boshqaruvi shakli, unda barcha davlat hokimiyati organlari saylab qoʻyiladi yoki umummilliy vakolatli muassasalar (parlamentlar) tomonidan shakllantiriladi, fuqarolar esa shaxsiy va siyosiy huquqlarga ega boʻladilar.

Monarxiya

Monarxiya (yunoncha: monarchia — yakka hokimlik) — davlat boshligʻi tegishli unvonga ega boʻlgan monarx (podshoh, imperator, sulton, amir, firʼavn va boshqalar) boʻlgan boshqaruv shakli. Monarx cheklanmagan vakolat muddatiga ega, uning huquqlari esa qonun, konstitutsiya yoki parlament bilan cheklanishi mumkin. Qoidaga koʻra, monarxiyada davlat boshligʻi lavozimi meros boʻlib qoladi.

Respublikalar roʻyxati

Prezidentlik respublikalar

Prezidentlik-Parlamentar respublikalar

Federativ-Prezidentlik respublikalari

Demokratik-Prezidentlik respublikasi

Parlamentar-Prezidentlik respublikasi

Parlamentar respublikalar

Federativ-Parlamentar respublikalar

Bittapartiyaviy Parlamentar respublikalar

Konfederativ-Parlamentar respublika

Federativ-Demokratik Parlamentar respublika

Aralash respublikalar

Federativ-Aralash respublika

Bittapartiyaviy Aralash respublika

Teokratik respublika

Monarxiyalar roʻyxati

Mutloq Monarxiyalar

Konstitutsion Monarxiyalar

Dualistik Monarxiyalar

Parlamentar Monarxiyalar

Mutloq Teokratik Monarxiya

Amirlik

Manbalar

Izohlar

uz.wikipedia.org