Darqad tumani
Darqad tumani (pushtucha: درقد ولسوالۍ) — Afgʻonistonning Takhar viloyatidagi tuman. Tumanda 34 ta qishloq bor. Darqad 325 va 398 ta tumanlar orasida ma'muriy jihatdan oʻzgarmagan tumanlardan biri hisoblanadi. 2018-yil oxiriga yaqin tuman Afgʻoniston hukumatidan farqli oʻlaroq, Tolibon ta’sirida boʻlgan deb taxmin qilingan. Tuman 2021-yilning avgustigacha Tolibon nazoratida boʻlgan.
Geografiyasi
Darqadning maydoni 393 kvadrat kilometrni tashkil etadi, bu nisbatan Uayt oroliga teng. Tuman Panj daryosining irmogʻi va Ab-i Rustaq daryosining suv havzasi yaqinida joylashgan. Darqadda 34 ta qishloq bor.
Tuman sharqdan Yangi Qalʼa, janubi-sharqdan Xoʻja Bahouddin, janubdan Dashti Qalʼa, gʻarb va shimoldan Xatlon tumanlari bilan chegaradosh. Xatlon Tojikiston Respublikasiga qarashli viloyati boʻlib, qolgan barcha obyektlar Taxar viloyatining tumanlari hisoblanadi. Darqadni Tojikistondan Panj daryosi ajratib turadi.
Demografiyasi
Darqadda 25152 nafar aholi istiqomat qiladi, jinsiy nisbati 26 erkakka 25 ayol toʻgʻri keladi. Oʻrtacha yosh — 14,9. Tuman aholisining 45,8 foizi ishlasa, qolganlari ishsiz. Uy xoʻjaliklarining oʻrtacha kattaligi 6,7 kishini tashkil qiladi, yaʼni Darqadda taxminan 3754 xonadon bor.
Iqtisodiyot
Tumanda bir nechta asosiy yoʻllar mavjud, ammo muvofiqlashtirilgan transport tizimi mavjud emas. Darqadda tabiiy konlar va oʻrmonlar bor. Tumanda qishloq xoʻjaligi bilan shugʻullaniladi, lekin baʼzida yerni Panj daryosining toshishi oqibatida suv bosadi. Darqadda sifatli urugʻlar, oʻgʻitlar, malakali fermerlar yetishmaydi.
Darqad va Tojikiston oʻrtasida qimmatli kontrabanda yoʻllari mavjud.
Taʼlim va sogʻliqni saqlash
Darqadda bir nechta maktablar bor, ulardan baʼzilari diniy maktablardir. Biroq maʼmuriy korruptsiya, mablagʻ, texnika, yer yetishmasligi, ichimlik suvi tanqisligi kabi holatlar mavjud. 15-24 yoshdagi aholining yarmigina oʻqiy oladi.
Tumanda shifokorlar va emlash punktlari boʻlgan bir nechta asosiy sogʻliqni saqlash markazlari mavjud. Darqadda professional shifokorlar, asbob-uskunalar, texnologiya va shifoxona yetishmaydi.
Manbalar
uz.wikipedia.org