Dag Hammarskold kutubxonasi




 

Dag Hammarskold kutubxonasi Nyu-York shahridagi Manxettenning Turtle Bay/East Midtown shahridagi Birlashgan Millatlar Tashkilotining shtab-kvartirasi hududida joylashgan kutubxona. U yer sathi va yer osti yoʻlaklari orqali Birlashgan Millatlar Tashkilotining Kotibiyat va Konferensiya binolari bilan bogʻlangan. UBirlashgan Millatlar Tashkilotining ikkinchi Bosh kotibi Dag Hammarskold sharafiga nomlanga n.

Kutubxona ikkita asosiy sohaga ixtisoslashgan. Birinchidan, u Birlashgan Millatlar Tashkiloti hujjatlari va nashrlari uchun asosiy depozitariy (arxiv) boʻlib, ixtisoslashgan agentliklar va Birlashgan Millatlar Tashkilotiga qarashli organlarning tanlangan materiallari toʻplamini yuritadi. Ikkinchidan, kutubxona tashkilotning faoliyat dasturlari bilan bogʻliq kitoblar, davriy nashrlar va boshqa materiallarni ham toʻplaydi.

Tarix




Kutubxona 1946-yilda Birlashgan Millatlar Tashkiloti bilan birgalikda tashkil etilgan. U dastlab Birlashgan Millatlar Tashkiloti kutubxonasi , keyinroq Birlashgan Millatlar Tashkilotining Xalqaro kutubxonasi deb atalgan. Uni yaratish Birlashgan Millatlar Tashkilotining Tayyorgarlik Komissiyasining 1945-yildagi maʼruzasi tomonidan tavsiya etilgan boʻlib, u „tadqiqot va maʼlumot vositalariga ega kutubxona“ sfatida konferensiya va umumiy xizmatlar boʻlimiga, hozirgi vaqtda Bosh assambleya ishlari va konferensiya xizmatlari departamentiga kiritilishi kerak edi.

Bu inshootning ahamiyatliligi 1949-yilda Bosh Assambleya tomonidan yanada kengaytirildi: bu kutubxonaning asosiy vazifasi „tashkilotning delegatsiyalari, kotibiyati va boshqa rasmiy guruhlariga kutubxona materiallari va maʼlumotlarni olish imkoniyatini berishdan iborat boʻlishi kerak“ deb qaror qilindi. 1949-yilgi hujjatda kutubxona xizmatlaridan Birlashgan Millatlar Tashkilotining ixtisoslashgan muassasalari, shuningdek, xalqaro hukumat tashkilotlari, taʼlim muassasalari, olimlar va yozuvchilar kabi tanlangan jamoat aʼzolari ham foydalanishlari mumkinligi koʻrsatilgan.

BMT shtab-kvartirasi uchun yangi kutubxona binosi 1952-yilda taklif qilingan Oʻsha paytga kelib, ilgari Nyu-York shahar uy-joy boshqarmasiga (NYCHA) tegishli boʻlgan 6 qavatli mavjud BMT kutubxonasi juda kichik ekanligi eʼtirof etildi. NYCHA binosida atigi 170 000 ta kitob boʻlishi mumkin edi, BMT esa oʻz kutubxonasida kamida 350 000 dan 400 000 tagacha kitobni saqlashni xohladi. Yangi obyekt 3 million dollarga tushishi kerak edi. The New York Times gazetasiga koʻra, 1955-yilga kelib kolleksiya Kotibiyat binosida joylashgan boʻlib, „dunyoning barcha tillarida“ 250 000 jildni saqlagan. Bosh kotib Dag Xammarsheldning 1959-yildagi hisobotida aytilishicha, bino „kengaytirish uchun boshqa imkoniyat bermaydi va kutubxonaning maqsadlarini amalga oshirishga mos keladigan darajaga qamrovga yoʻl qoʻymaydi“.

1959-yilda Ford jamgʻarmasi Birlashgan Millatlar Tashkilotiga „eng yuqori sifatli, estetik dizaynlashtirilgan, mebel va eng zamonaviy kutubxona standartlariga muvofiq jihozlangan“ yangi kutubxona binosini qurish uchun 6,2 million dollar miqdorida grant ajratdi. Ularning saxovatli xayriyalarini eʼtirof etgan holda, Bosh Assambleya Bosh kotibga kutubxonaning kirish qismiga „Ford fondi sovgʻasi“ yozuvi yozilgan yodgorlik toshini qoʻyishni buyurdi.

Bosh kotib Dag Xammarskold yangi binoni moliyalashtirishda muhim rol oʻynadi. Ford fondi prezidentining Hammarskold vafotidan keyin Bosh assambleya prezidentiga yoʻllagan maktubida aytilishicha, marhum Bosh kotibning Birlashgan Millatlar Tashkilotining yangi kutubxonasini moliyalashtirish loyihasiga faol qiziqishi Fond xayriyasining rivojlanishida hal qiluvchi omil boʻlgan. Yangi bino 1961-yil 16-noyabrda (Xammarskold vafotidan ikki oy oʻtgach) Birlashgan Millatlar Tashkilotining ikkinchi Bosh kotibi Dag Hammarskold bagʻishlandi va uning sharafiga oʻzgartirildi.

Suratlari

































Funksiyalari



Kutubxonaning asosiy vazifalari Birlashgan Millatlar Tashkilotining Beshinchi Qoʻmitasining 1949-yilda qabul qilingan hujjatida bayon etilgan:

Kutubxona keng jamoatchilik uchun ochiq emas. Biroq, u erkin foydalanish mumkin boʻlgan onlayn resurslar va xizmatlarni ishlab chiqish va butun dunyo boʻylab BMT depozitariy kutubxonalari orqali BMTga tegishli koʻplab maʼlumotlarga kirishni taʼminlaydi.

Resurslar va xizmatlar



Kutubxona Birlashgan Millatlar Tashkiloti hujjatlariga kirishni osonlashtirish uchun bir qator tadqiqot vositalari va xizmatlarini yaratadi:

Yana qarang




Manbalar




Havolalar



Dag Hammarskjold kutubxonasining bosh sahifasi

Dag Hammarskjöld kutubxonasi kitoblar va maqolalar uchun katalogi

Dag Hammarskjöld kutubxonasi BMT hujjatlari va nashrlari uchun katalogi

uz.wikipedia.org


Uzpedia.uz