Cho‘l temirchagi

Cho‘l temirchagi ( lotincha: Saga pedo ) — temirchak turkumiga mansub chigirtka.

Qisqacha tavsif

Bunday hasharotlarning tuxum qo‘ymidigan urg‘ochilari tanasining uzunligi 70-80 mm, tuxum qo‘yuvchilarining uzunligi 30-40 mm. Qanotlari juda qisqa rudimentlarga o‘xshaydi yoki umuman yo‘q. Tana kuchli cho‘ziluvchan, boshi pastga va orqa peshonaga qaragan. Old va o‘rta sonining pastki yuzasida ko‘plab qattiq tikonlar mavjud. Orqa oyoqlari cho‘zilgan, ammo sakrab chiqmaydi (garchi balandlikdan sakrashni uddalasa ham). Tana yashil yoki yashil-sariq, yon tomonlarida sariq uzunlama hoshiya o‘tgan.

Tarqalishi

Jindidaryo daryo vodiysi (Zarafshon tizmasi). O‘zbekistondan tashqarida: Janubiy Yevropa, Kavkaz, Rossiya (Oltoy), Qozog‘iston, Qirg‘izistonlarda uchratish mumkin.

Yashash joyi

O‘zbekistonda: tog‘li (800-1500 m a.s.) buta o‘simliklari bo‘lgan quruq o‘t-o‘lanli dashtlarda.

Urchishishi

Hamma joyda ko‘payishi passiv. O‘zbekistonda ham bunday noyob hasharotlarni topish amrimahol, bo‘lganda nihoyatda kam darajada.

Hayot tarzi

Yiliga bir marta nasal beradi. Ko‘payishi bir jinsli; erkaklar juda kam uchraydi. Rivojlanish jarayonida 8 marta nobud bo‘ladi. Tuxum yozda tuproqqa qo‘yiladi. Bu hasharotlar to‘g‘riqanotlilar (Orthoptera) va beshiktervatarlar (Mantoptera). bilan oziqlanadi. Tuxum fazasida qishlaydi.

Cheklovchi omillar

Tog‘ oldi hududidagi yerlarning iqtisodiy o‘zlashtirilishi, xususan, haddan tashqari pichan o‘rish, o‘tlatish taqiqlanadi.

Ko‘payishi

Bunday holat kuzatilmagan.

Himoya choralari

Kitob qo‘riqxonasida qo‘riqlanadi; butalarni tozalash, pichan o‘rish va yaylovlarda o‘t o‘rish man etiladi.

Manbalar

Havolalar

uz.wikipedia.org