Chevening stipendiyasi
Chevening stipendiyasi Buyuk Britaniya Tashqi ishlar va Hamdo'stlik vazirligi tomonidan moliyalashtiriladigan xalqaro stipendiya bo'lib, yetakchilik fazilatlariga ega chet ellik talabalarga Buyuk Britaniyadagi universitetlarda o'qish imkonini beradi.
Tarix
Chevening stipendiya dasturi 1983 yilda Tashqi ishlar va Hamdoʻstlik idoralari mukofotlari dasturi (FCOAS) sifatida boshlangan va Buyuk Britaniya hukumatining Tashqi Ishlar va Hamdoʻstlik Vazirligi va uning hamkor tashkilotlari tomonidan moliyalashtiriladi. Dasturning belgilangan asosiy maqsadi Buyuk Britaniya hukumatining kelajakda o'z mamlakatining yetakchi kadrlari bo'ladigan yoshlar bilan do'stlik rishtalarini o'rnatishdir. 1994 yilda dastur nomi Kentning Sevenoaks shahridagi Chevening uyidan keyin Cheveningga o'zgartirildi – Hozirda Buyuk Britaniya tashqi ishlar vaziri va Britaniya Bosh vaziri o'rinbosarining qo'shma rasmiy qarorgohi.
Chevening stipendiyalari dasturi Tashqi Ishlar va Hamdo'stlik Vazirligi tomonidan 2004 yilda boshlangan. Stipendiyalar dasturi FCDO siyosati maqsadlari bilan bog'liq sohalarda 3 oylik kurslarni o'tash uchun yetakchilik va ta'sir o'tkazish lavozimlarida bo'lgan o'rta tabaqali mutaxassislarga joylarni taqdim etadi.
2007–08 yillarda Chevening stipendiyalari Britaniya Tashqi Ishlar va Hamdoʻstlik Vazirligiga taxminan 22 million funt sterlingga tushdi. Xuddi shu yili Chevening Fellowships dasturi taxminan 4 million funt sterlingga tushdi. 2010 yil iyul oyida Buyuk Britaniya Tashqi Ishlar vaziri byudjetni kengroq qisqartirish kontekstida stipendiyalar byudjetidan 10 million funt sterling qisqartirilishini e'lon qildi. Bu 2010-11 yillar uchun bir qator stipendiyalarning bekor qilinishiga olib keldi. Ko'rib chiqish davridan so'ng, 2011-2012-yillar uchun mo'ljallangan stipendiya bosqichi 2011 yil fevral oyida arizalar uchun ochildi. 2011–12-yillarda stipendiyalar soni butun dunyo boʻylab 700 dan oshib ketdi. 2015/16 yillarda stipendiyalar soni 1500 taga ko'tarildi. 2017/18-yilda umumiy stipendiyalar soni 1650 tani tashkil etdi.
2012 yil aprel oyida Hamdoʻstlik Universitetlari Assotsiatsiyasi Chevening kotibiyatini tashkil etgan holda Britaniya Kengashidan dasturni boshqarishni oʻz zimmasiga oldi.
2018-yil oktabr oyida Chevening stipendiyalari dasturi 2018/19 o‘quv yili uchun 160 ta davlatdan jami 1800 ta stipendiyani taqdim etish orqali o‘zining 35 yilligini nishonladi. O'sha yilning boshida Chevening bitiruvchilari soni ham 50 000 ga yetdi.
Ishtirokchi davlatlar
Mavjud stipendiyalar soni turli mamlakatlarga ko'ra farq qiladi. Hozirda Nepal, Hindiston, Rossiya va Xitoydan kelgan nomzodlarga o'ttizdan ortiq stipendiya beriladi. Yigirmata yoki undan ortiq grant o'rinlari Misr, Janubiy Koreya, Indoneziya, Butan, Pokiston, Meksika, Tailand va Braziliyadan kelgan nomzodlarga beriladi, Avstraliya va Kanadadagi nomzodlar uchun beshtadan kam asosiy stipendiyalar mavjud (AQSh talabalari bu dasturga xujjat topshira olishmaydi, lekin Tashqi va Hamdo'stlik vazirligi tomonidan moliyalashtiriladigan Marshall stipendiyalariga ariza topshirishlari mumkin). Chevening stipendiyasi mahalliy bo'lmagan Avstraliyalik nomzodlar uchun mavjud emas. Chevening stipendiyasi magistratura kurslari uchun eng yaxshi stipendiyalardan biri hisoblanadi. Chevening stipendiyasini tanlash mezonlari yaxlit jarayon bo'lib, unda abituriyentlar kuchli motivatsion xatlar yozishlari va shaxsiy va ilmiy yutuqlarini ko'rsatishlari kerak.
Chevening stipendiya dasturining ahamiyati uning keng ko'lamiga –2017/18 yillarda 1650 dan ortiq mamlakatlar talabalariga 140 ta stipendiya berildi. Rivojlanayotgan mamlakatlar talabalariga Britaniyaning oliy o'quv yurtlariga kirishga ruxsat berildi va ularning ba'zilari xalqaro reytinglar bilan belgilanadigan juda yuqori standartga egadir. Shu tarzda Chevening dasturi AQShning ko'proq Fulbrayt stipendiyalari dasturiga o'xshaydi. Ya'ni Fulbrayt dasturi 140 mamlakatdan talabalarni AQShga olib keladi. Ammo, Chevening dasturi hozirda taxminan 18 mamlakatdan ariza topshirishga imkon beradigan Rodos stipendiyasi dasturidan farq qiladi.[4]
Tanlash mezonlari
Chevening stipendiyasi uchun tanlov mezonlari "rahbarlik uchun zarur bo'lgan shaxsiy, intellektual va shaxslararo munosabatlarga ega bo'lgan yuqori malakali bitiruvchilarni" aniqlashga qaratilgan. Chevening stipendiyalari uchun maxsus tanlov mezonlari nomzodlar qaysi davlatdan ekanligiga va yildan yilga farq qiladi. 2017/18 o'quv yilida 65 000 nomzoddan 1650 tasi stipendiyalarga ega bo'ldi.
Arizalar har yili avgust va noyabr oyining boshi orasida veb-portal orqali onlayn tarzda amalga oshiriladi, ba'zi homiylik stipendiyalari bundan mustasno, arizachilar homiylik qiluvchi tashkilot orqali ariza topshirishadi. 2018/19 yil uchun arizalar 2018-yil 6-avgustda ochildi va 2018-yil 6-noyabr kuni soat 17:00 da yopildi. Grantga da'vogarlar to'g'ridan-to'g'ri Buyuk Britaniyadagi o'zlarining afzal ko'rgan universitetlariga, odatda o'qitiladigan magistratura kurslariga hujjat topshirishlari kerak. Ko'pgina stipendiyalarga yashash uchun stipendiya, aviachiptalar va o'qish to'lovlarining to'liq yoki qisman narxi kiradi.
2011 yilda o'qish uchun eng mashhur yo'nalishlar London Iqtisodiyot va Siyosat Fanlari Maktabi, London Universitet Kolleji va Oksford, Kembrij, Edinburg, Nottingem Universiteti, Bath Universiteti va London King's Kolleji universitetlari bo'ldi.
Chevening bitiruvchilari
2017/18 yil holatiga ko'ra, Chevening stipendiyasining 50 000 ga yaqin bitiruvchilari mavjud bo'lib, 2005 va 2006 yillardagi ko'rib chiqishlar natijasida oldingi stipendiantlari bilan va ular o'rtasidagi aloqalarni yaxshilashga e'tibor qaratilmoqda. O'shandan beri ko'plab Chevening stipendiantlari turli sohalarda ta'sir o'tkazishga muvaffaq bo'lishdi.
Taniqli bitiruvchilarga quyidagilar kiradi:
Bundan tashqari
Ma'lumotnomalar
Havolalar
Andoza:Global Scholars Group
uz.wikipedia.org