Chapultepec hayvonot bog'i
Chapultepec hayvonot bogʻi (ispancha: Zoológico de Chapultepec) — Chapultepek bogʻida joylashgan hayvonot bogʻi. Bu Mexiko shahri yaqinidagi toʻrtta hayvonot bogʻidan biri yaʼni eng mashhur Meksika hayvonot bogʻidir. U 1923-yil 6-iyulda meksikalik biolog Alfonso Luis Errera tomonidan xususiy fuqarolar xayriyalari va Qishloq xoʻjaligi va taraqqiyot vazirligining davlat mablagʻlari hamda Biologik tadqiqotlar jamiyati mablagʻlari hisobidan tashkil etilgan.
Hayvonot bogʻida 200 dan ortiq turdagi 2000 ga yaqin hayvonlar yashaydi. Hayvonot bogʻi yoʻqolib ketish xavfi ostida turgan turlarni koʻpaytirish dasturlaridagi muvaffaqiyati bilan mashhur, jumladan: ulkan pandalar (Xitoydan tashqarida turlarni asirlikda ketma-ket koʻpaytirish boʻyicha birinchi muassasa), Kaliforniya kondorlari. AQShdan tashqarida navlarni ketma-ket koʻpaytirish boʻyicha birinchi muassasa turlari va Meksika boriwlari mavjud, ozod qilingan boʻrilardan tugʻilgan bolalarning birinchi axlati ham tekshiriladi ekan.
Tarixi
Hayvonot bogʻi 1924-yilda ochilgan. Chapultepec hayvonot bogʻi asoschisi biolog Alfonso L. Herrera mashhur hayvonot bogʻi va Moktezuma II ning qushxonani qayta yaratmoqchi edi. U meksikaliklar uchun dunyoning boshqa turlari bilan birga mahalliy turlarni namoyish qilmoqchi edi. Toʻplamga sutemizuvchilar, qushlar va sudraluvchilar, shuningdek, akvariumlar ham kiradi.
Katta pandalar
Hayvonot bogʻi, ayniqsa, ulkan pandalarni koʻpaytirishdagi muvaffaqiyati bilan ham mashhur ekan, yaʼni 1980-yilda Chapultepec hayvonot bogʻi yoʻqolib ketish xavfi ostida turgan turlarni asirlikda muvaffaqiyatli koʻpaytirish uchun Xitoydan tashqarida birinchi muassasa boʻldi. Hayvonot bogʻida jami sakkizta tirik pandalar tugʻilgan. Hayvonot bogʻida yashagan eng mashhur panda Toxui boʻlgan yaʼni uning atalish nomi. Hozirda hayvonot bogʻida ikkita urgʻochi gigant panda yashaydi: Shuan Shuan va Xin Xin, ularning ismlari shunday atalgan.
Chapultepekdagi pandalar Xitoyning egalik huquqiga ega emasligi bilan ajralib turadi. Asl juftlik Meksikaga berilgan va keyingi pandalarning barchasi sovgʻa berishdan qarz berishga oʻtishdan oldin tugʻilgan. Hayvonot bogʻi xodimlari, shuningdek, Xitoy bilan Chapultepekda tugʻilgan har qanday yangi nasl Xitoyga tegishli boʻlishi toʻgʻrisida kelishib oldilar, ammo bu pandalarga hayvonot bogʻida qolishiga ruxsat beriladi (boshqa muassasalardan farqli oʻlaroq, nasl besh yoshga toʻlgunicha Xitoyga qaytarilishi kerak edi).
Eslatmalar
Manbalar
uz.wikipedia.org