Chala cho`l zonalari
Chala choʻl zonalari - chala choʻl landshafti ustun boʻlgan qurukdiqsagi tabiat zonalari. Shim. va Janubiy yarim sharlarning moʻʼtadil, subtropik va tropik mintaqalarida choʻllar bilan dasht va savannalar orasida joylashgan. Iqlimi quruq. Chala choʻl zonalariz.ning katta qismida havo temperaturasi qishda 0—10°, yozda 25—25° boʻladi. Yogʻingarchilikka (300 mm dan oshmaydi) nisbatan mumkin boʻlgan bugʻlanish 3—6 barobar koʻp; daryo juda kam, odatda mavsumiy. Tuproklari och kashtan, qoʻngʻir, boʻztuproq, chirindisi kam (2—4%), shoʻrlangan yer koʻp. Oʻsimliklari shuvoq, shoʻralar, chim hosil qiladigan boshoklilar, namgarchilik tanqisligiga moslashgan past boʻyli chala butalardan iborat. Hayvonlardan choʻl, dasht va togʻ oldi faunasi, yaʼni kemiruvchilar (yumronqoziq, qoʻshoyoq, olaxurjun), sudralib yuruvchilar (toshbaqa, ilonlar) va boshqalarlar yashaydi. Chala choʻl zonalariz.ning katta qismidan yaylov chorvachiligida foydalaniladi, koʻp kismi oʻzlashtirilib, gʻalla ekiladigan yerlarga aylantirilgan. Subtropik mintaqalarning Chala choʻl zonalariz. Eron togʻligi, Gʻarbiy Osiyo, Shim. Afrika, Qoyali togʻlarning yon bagʻirlari, tropik mintaqalarda Sahroi Kabirning jan.da, Tar tekisligida, Atakama choʻlining shim. qismi, shuningdek, tropik mintaqa togʻlarining quyi qismlarida, moʻʼtadil mintaqada Yevrosiyo materigining ichki qismida — gʻarbda Kaspiy boʻyi pastgekisligidan sharkda Ordos platosining sharqiy chekkasigacha boʻlgan hududlarda joylashgan. Oʻzbekistonda togʻ oddi qirlari va adirlar balandlik Chala choʻl zonalariz. mintaqasiga kiradi.
uz.wikipedia.org