Bolonya deklaratsiyasi




Bolonya deklaratsiyasi (toʻliq, 1999-yil 19-iyunda Bolonyada chaqirilgan Yevropa taʼlim vazirlarining Qoʻshma deklaratsiyasi) Bolonya jarayonining asosiy yoʻnaltiruvchi hujjatidir. U 1999-yilda Bolonyada boʻlib oʻtgan yigʻilishda Yevropaning 29 davlati taʼlim vazirlari tomonidan qabul qilingan.

Deklaratsiyada talabalar va bitiruvchilar bir mamlakatda olingan taʼlim darajalaridan boshqa bir mamlakatda keyingi taʼlimni olish uchun qabul normalariga asosan foydalangan holda mamlakatlar oʻrtasida erkin harakatlana olish imkonini beruvchi Yevropa oliy taʼlim hududini yaratish taklif qilindi.

Belgilangan asosiy maqsadlar quyidagicha edi:

Bergen yigʻilishi keyinchalik bu masaladagi ikkinchi nuqtani aniqladi va Buyuk Britaniya terminologiyasida (eng kamida qisman koʻplab Evropa mamlakatlari tomonidan) qabul qilingan uch yillik birinchi darajali bakalavr, undan keyin esa, magistr boʻlishi kerak boʻlgan uch bosqichli malaka loyihasini ishlab chiqdi. Doktorlik darajasi „keng koʻlamli ishlarni amalga oshirgan holda oʻrganilgan va oʻrganilmagan bilimlar doirasida kengayib boruvchi original tadqiqotlar orqali qoʻshgan hissasi“ uchun beriladigan daraja boʻlishi belgilandi.

Bolonya deklaratsiyasi keyinchalik Yevropa Ittifoqi vazirlari oʻrtasida bir qator uchrashuvlar oʻtkazdi. Har bir yigʻilish oʻz muhokamalari asosida kommyunike ishlab chiqdi. Bugungi kunga kelib, Praga kommyunikesi (2001), Berlin kommyunikesi (2003), Bergen kommyunikesi (2005), London kommyunikesi (2007), Leuven va Luven-la-Neuve kommyunikesi (2009) kiradi.

Yevropa Komissiyasi (Yevropa hamjamiyatlari, 2009-yil fevral) „ECTS foydalanuvchilari uchun qoʻllanma“, , shu jumladan, „Milliy qoidalarning umumiy koʻrinishi (…)“ va „Proklamatsiya statusi“ni chop etdi.

2010-yil mart oyida Budapesht va Vena shaharlarida 2010-yilgi Bolonya vazirlarining yillik konferensiyasi boʻlib oʻtdi. Unda Budapesht-Vena deklaratsiyasi eʼlon qilindi.

Kommyunikelar Bolonya deklaratsiyasining Yevropa oliy taʼlim hududi maqsadiga erishish yoʻlida muvaffaqiyatga erishilayotganligini koʻrsatadi, biroq bu umumbashariy holatda kutilgan natija sifatida qabul qilinmagan .

Budapesht-Vena deklaratsiyasiga koʻra, navbatdagi vazirlar yigʻilishi 2012-yil 26-27-aprel kunlari Buxarestda boʻlib oʻtdi .

Manbaalar




Havolalar




uz.wikipedia.org


Uzpedia.uz