Bolgariya davlat bayrogʻi
Bolgariya bayrogʻi (bolgarcha: знаме на България.) — oq, yashil va qizil rangli (yuqoridan pastga) uchta teng oʻlchamdagi gorizontal chiziqlardan iborat trikolor bayroqdir. Bayroq birinchi marta 1877 — 1878- yillardagi rus-turk urushidan keyin, Bolgariya mustaqillikka erishgandan keyin qabul qilingan. Hozirgi bayroq Bolgariyaning 1991-yilgi Konstitutsiyasi bilan qayta tiklangan va 1998-yilgi qonun bilan tasdiqlangan.
Tarixi
Birinchi Bolgariya imperiyasi
866-yilda Rim papasi Nicholas I yaqinda oʻz xalqini xristianlashtirgan shahzoda Borisga ot dumini bayroq sifatida ishlatish amaliyotidan Muqaddas Xochni qabul qilishga oʻtishni maslahat beradi.
John Skylitzes va Constantine Manasses yilnomalarining keyingi yoritilgan versiyalarida Xon Krum armiyasi monoton qizil, yoki qora hoshiyali qizil rangdagi bayroqlarni koʻtargan holda tasvirlangan. Buyuk Shimoʻnning qoʻshini ham turli shakldagi qizil bayroqlarni koʻtargani tasvirlangan. Radzivil yilnomasida, shuningdek, 921-922 yillarda Vizantiyaga qarshi yurishda podshoh Simeon I ning qizil bayroq ostidagi armiyasi tasvirlangan, biroq 894-yildagi Vengriya bosqinining tasvirida Bolgariyaning Drastar qalʼasi yarim oy va oltili yulduz tasviri oq bayroq ostida tasvirlangan. Yuqorida aytib oʻtilgan qoʻlyozmalardagi bayroqlarning har qanday tasvirlari, qaysi fraktsiya yoki tasvir vaqtidan qatʼi nazar, har bir qoʻlyozmada ishlatiladigan umumiy rasm uslubiga juda mos keladi. Bundan tashqari, ushbu qoʻlyozmalarning hech biri Birinchi Bolgariya imperiyasi davriga tegishli emas. Shunday qilib, bu bayroqlarning tarixiyligini tekshirish mumkin emas.
Ikkinchi Bolgariya imperiyasi
Bolgariya bayroqlarining tasvirlarini 14-15-asrlardagi turli portolan xaritalarida koʻrish mumkin. Ushbu xaritalarda bayroqlar odatda oq yoki oltin fonga ega boʻlib, ularda hukmron Shishman uyining nishoni yoki qizil rangda nomaʼlum belgilar tasvirlangan. Ushbu chizmalar Sharqiy Rim imperiyasi, Oltin Oʻrda yoki Serbiya imperiyasi kabi qoʻshni mamlakatlar bayroqlariga qaraganda sezilarli darajada xilma-xildir, ular bir xil xaritalarda asosan mos keladi.
Uchinchi Bolgariya davlati
1878-yildagi rus-turk urushidan keyin Bolgariya ozod qilingandan soʻng, bayroq 1879-yilgi Tarnovo Konstitutsiyasida quyidagicha tasvirlangan:
1947-yildan 1990-yilgacha Bolgariya Xalq Respublikasining gerbi oq chiziqning chap tomonida joylashgan. Unda qizil yulduz ostida va 1944-yil 9-sentyabr, Bolgariya Xalq Respublikasi tashkil topishiga olib kelgan 1944-yildagi davlat toʻntarishi kuni tasvirlangan lentaning tepasida bugʻdoy boshoqli gulchambar ichida sher tasvirlangan edi.
1990-yilda kommunizm qulagandan soʻng, oʻsha paytda kuchga kirgan Jivkov Konstitutsiyasiga oʻzgartirishlar kiritildi, shunda bayroq kommunizmdan oldingi davrga qaytarilishi mumkin edi. 1991-yilda qabul qilingan Bolgariyaning yangi Konstitutsiyasi Bolgariya bayrogʻini quyidagicha tasvirlaydi:
Bayroqning rasmiy maqomga ega boʻlmagan mashhur versiyasi ham keng tarqalgan. U bayroqning chap tomonida faqat oq va yashil maydonlar boʻylab joylashgan toʻliq gerbga ega.
Bayroq qonuni
1998-yil 24-aprelda eʼlon qilingan Bolgariya Respublikasining Davlat muhri va Davlat bayrogʻi toʻgʻrisidagi qonunga muvofiq:
Ranglar
Standartlashtirish va metrologiya qoʻmitasi maʼlumotlariga koʻra, milliy bayroqda quyidagi ranglar talab qilinadi:
Galereya
Ikkinchi Bolgariya imperiyasining bayroqlari
Zamonaviy Bolgariya davlatining bayroqlari
Yana qarang
Manbalar
uz.wikipedia.org