BOG’LAMA



BOG’LAMA (grammatikada) — gapda ega va kesimni biriktiruvchi vosita. Bog’lamalar o’z leksik ma’nosini yo’qotib, yordamchi so’z vazifasini bajaradi. Ular lug’aviy birlik holatida o’z leksik ma’nosiga ega bo’lishi mumkin, lekin yordamchi so’z sifatida Grammatik vazifani bajarishda undan xoli bo’ladi. Bog’lama predikativlikni shakllantiradi va ot kesimga qo’shilib, uning modallik, zamon, mayl, shaxs-son ma’nolarini ifodalaydi. U “bo’l” fe’li va to’liqsiz fe’lning “edi”, “ekan”, “emish” shakllaridan iborat. Predikativlik qo’shimchalari ham Bog’lama vazifasini o’taydi va modallik, zamon, shaxsson munosabatlarini bildiradi. Masalan, “men bog’bon bo’laman”, “Men bog’bondir”, “men bog’bon” va hokazolar. Bog’lama vazifasini yana “kel”, “sana”, “hisobla”, “ata” kabi fe’llar ham bajara oladi. Bog’lama ot kesimlarni shaxsson jihatdan ega b-n moslashtiradi, ya’ni ega va kesimning o’zaro moslashuv bog’lanishini ta’minlaydi.

Manba



O'zbekiston Milliy Ensiklopediyasi


Uzpedia.uz