Birinchi Kontinental kongress
Birinchi Kontinental kongress (1774-yil 5-sentyabr – 26-oktyabr) – Buyuk Britaniyaning Oʻn uchta koloniyalaridan 12 tasidan boʻlgan deputatlarining kongressi. Yigʻilishning sababi chidab boʻlmas qonunlar – Britaniya parlamenti tomonidan qabul qilingan va Amerika mustamlakalarining kuchayib borayotgan qarshiligini toʻxtatishga qaratilgan qonunlar edi. Kongress Filadelfiyada, Carpenters Hallda yigʻildi. Unda Jorjiya, Kanada, Bermuda orollari, Bagam orollari va Karib havzasidan tashqari Buyuk Britaniyaning barcha Amerika mustamlakalaridan 56 nafar vakil qatnashdi. Konvensiyada Virjiniyadan yetti delegatdan biri va boʻlajak AQSh prezidenti Jorj Vashington ham ishtirok etdi.
Kongress natijalari
Amerika koloniyalarining „hayot, erkinlik va mulkka“ boʻlgan huquqlari toʻgʻrisidagi bayonotni oʻz ichiga olgan „Huquqlar va shikoyatlar deklaratsiyasi“ eʼlon qilindi, shuningdek, metropoliyaning bojxona va soliq siyosatiga qarshi norozilik bildirildi. Qurultoy davomida deputatlar koloniyalarning oʻzini oʻzi boshqarish huquqiga erishishni maqsad qilgan bir qator muhim hujjatlarni ishlab chiqdilar.
Metropoliyaga savdo boykot eʼlon qilishga qaror qilindi. 1774-yil 1-dekabrdan boshlab ingliz tovarlarini sotib olish ham, Amerika tovarlarini ham inglizlarga sotish taqiqlandi. Bu qaror Bostonning ingliz floti tomonidan blokadaga olinishiga javob edi. Shuningdek, 1775-yil 10-mayda ikkinchi kontinental kongressni chaqirishga qaror qilindi.
Savdo boykotini buzganlarga jazo sifatida smola surtilgan va patlarga qoplangan. Buyuk Britaniyadan Amerika mustamlakalariga olib kelingan tovarlar miqdori 1774-yilga nisbatan 1775-yilda 97 foizga kamaydi.
Bu darhol metropoliyaning javob qaytarishiga undadi: qirol Jorj III mustamlakalarni Britaniya tojining kuchiga toʻliq boʻysundirish talabini ilgari surdi va ingliz floti Amerika qitʼasining shimoliy-sharqiy qirgʻoqlarini blokada qila boshladi. General Tomas Geyjga „ochiq qoʻzgʻolon“ni bostirish va mustamlakalar tomonidan chidab boʻlmas qonunlarni amalga oshirish, agar kerak boʻlsa, kuch ishlatish buyurilgan. Birinchi Kontinental kongress, ayniqsa Londonning uning qarorlariga munosabati amerikaliklarga Britaniya tojining manfaatiga va ularning mustaqillik talablariga nisbatan kamsituvchi munosabatiga ishonmaslik kerakligini ishonchli tarzda koʻrsatdi.
Kongress delegatlari
Manbalar
uz.wikipedia.org