Bilbeis




Bilbeis (arabcha: بلبيس; Bohair Coptic:Ⲫⲉⲗⲃⲉⲥ/ⲪⲉⲗⲃⲏⲥPhelbes/Phelbēs ) – Misrning janubiy Nil deltasining sharqiy chekkasida joylashgan qadimiy qal’a shahri, qadimgi shahar va Felbesning sobiq yepiskopligi hamda lotin katolik titulyarlari joylashgan hudud.

Shahar hajmi jihatidan ancha kichik, lekin aholi zich joylashgan boʻlib, hududda 407,300 dan ortiq inson istiqomat qiladi. Shuningdek, bu yerda Misr havo kuchlari akademiyasi majmuasi ham joylashgan boʻlib, unda shaharning Al-Zaferdagi eng yirik davlat maktabi faoliyat yuritadi.

Kopt anʼanalariga koʻra, Bilbeis shahri Misrga parvoz vaqtida Muqaddas oilaning toʻxtash joylaridan biri sanalgan.

Tarixi



Bilbeis Rimning Augustamnica Secunda viloyatida yepiskop darajasiga yetishi uchun yetarlicha muhim shahar boʻlgan.

Sharqdan qatnovchi karvon va tabiiy bosqin yoʻlida joylashgan Bilbeis shahri 640-yilda arablar tomonidan bosib olingan. Hududni Amr ibn al-Os qamal qilgan va al-Ardubun ismli Vizantiya sarkardasining himoyasini buzibkirib, shaharni egallagan. Musulmon xalqlarining afsonasiga koʻra, Al-Mukaukisning qizi Armanusa Bilbeisda yashagan. 727-yilda Qays qabilasining bir qismi bu yerga koʻchiriladi va keyinchalik Qohirani himoya qilish uchun qal’alar zanjiri quriladi.

Shahar Fotimiylar vazirligini nazorat qilish uchun amalga oshirilgan hiylalarida muhim rol oʻynagan: avvalo 1164-yilda, Shirkuh Shavar va salibchilar qiroli Amalrik I Quddusning birlashgan qoʻshinlari tomonidan uch oy davomida shaharni qamal qilinganda; keyinchalik 1168-yil 4-noyabrda shahar Amalrik qoʻshini tomonidan yana hujumga uchraganida, ular uch kundan keyin shaharni egallab, aholini beomon oʻldirishdi. (Qarang:Salibchilarning Misrga bostirib kirishi)

1798-yilda Napoleon buyrugʻi bilan shaharning istehkomlari qayta qurildi

Ibodat manzilgohlari



Masjidlar




Misrdagi va ehtimol butun Afrikadagi eng qadimgi masjid boʻlib, 640-yilda qurilgan.

Cherkovlar




Cherkov tarixi



Viloyat poytaxtida Leontopolis mitropolitining suffragan boʻlgan yepiskopi vafot etgan.

Titulyar



Felbes yeparxiyasi nominal ravishda 1933-yilda lotin katolik yepiskopligi sifatida qayta tiklanadi.

Unda quyidagi amaldorlar mavjud boʻlgan, ularning barchasi eng past (yepiskopal) darajaga ega edi:

Iqlimi



Bilbeis Köppen-Geiger iqlim tasnifi tizimi tomonidan issiq choʻl (BWh) sifatida, Misr iqlimiga monand tarzda tasniflanadi.

Yana qarang




Manbalar




Adabiyotlar




Havolalar



Media related to Bilbeis at Wikimedia CommonsAndoza:Egyptian Cities

uz.wikipedia.org

Uzpedia.uz