Beze
Beze (fransuzcha: baiser — bo‘sa),
merenga (fransuzcha: meringue) — pishirilgan ko‘pirtirilgan tuxum oqi va shakardan tayyorlangan fransuz pishirig‘i. Beze deb, shuningdek, pishiriq bilan bir xil mahsulotlardan tayyorlanadigan qandolat kremiga ham aytiladi.
Tarix
"Merenga" so‘zi uchun uning kelib chiqishi haqida ikkita faraz mavjud. Shveytsariyaning Meiringen shahrining xalq etimologiyasiga ko‘ra, u yerda merenga italiyalik oshpaz Gasparini tomonidan ixtiro qilingan. Mutaxassislar etimologiyani aniq emas deb hisoblashadi (bu so‘z fransuz yoki o‘rta golland tilidan lotincha: merenda, „tolma choy“), yozma manbada eng birinchi eslatma 1692-yilda nashr etilgan Fransua Massialoning oshxona kitobidan olingan.
Turlari
Boshqa shirinliklar uchun yuqori qatlam sifatida (fransuzcha „il flotant“, limonli beze pirogi va boshqalar) yoki mustaqil taom sifatida ishlatiladigan bir necha turdagi beze mavjud. Beze tayyorlanish usuli bilan ham farqlanadi.
„Italyan meringasi“ qaynab turgan shakar siropida pishiriladi, undan so‘ng u turli xil tortlar uchun ishlatiladi yoki alohida pishiriladi va „Shveytsariya meringalari“ avval suv hammomida ko‘pirtiriladi, so‘ngra urishni toʻxtatmasdan sovutiladi va keyin pishiriladi.
„Shveytsariya meringalari“ ko‘pincha „Pavlova“ torti uchun ishlatiladi. Ayniqsa Avstraliya va Yangi Zelandiyada mashhur. Eng keng tarqalganlari "fransuz bezelari".
Biskvit
Biskvit sifatida isteʼmol qilinadigan beze juda past olovda uzoq vaqt pishiriladi. Ularning yana bir nomi — „unutilgan pechene“, chunki pishirilgandan keyin ular pechda uzoq vaqt qolishi mumkin. Ular umuman jigarrang bo‘lmasligi kerak, lekin juda qarsildoq va quruq bo‘lishi kerak. Havo o‘tkazmaydigan idishda saqlanganda, ular kamida bir hafta davomida saqlanadi.
Tayyorlanishi
Beze uzoq vaqt davomida past haroratda (80-108°C) pishiriladi. Pishganidan so‘ng, ular pechda uzoq vaqt qolishi mumkin, shuning uchun ham ular „unutilgan pechene“ deb ataladi. Tayyor meringalar quruq va qarsilldoq, to‘q qobiqsiz bo‘lishi kerak. Bezelarni muzlatgichda saqlash mumkin emas, chunki ular namlanib qoladi; havo o‘tkazmaydigan idishda, ular taxminan bir hafta davomida saqlanishi mumkin.
Agar beze boshqa shirinlikning yuqori qatlami sifatida ishlatish uchun bo‘lsa, ular yuqori haroratda va qisqa vaqt ichida pishirilishi mumkin. Bunday bezelar yumshoqroq va uchlari pishgan bo‘ladi.
Manbalar
Adabiyotlar
Havolalar
uz.wikipedia.org