Bedrifelek Xotun
Bedrifelek Xotun (usmonli turkcha: بدرے فلك قادین)(1851-yil 4-yanvar – 1930-yil 6-fevral) Usmonli imperiyasining Sulton Abdul Hamid II ning ikkinchi xotini edi.
Yoshligi
Bedrifelek Xotun 1851-yil 4-yanvarda Istanbul shahridagi Serencebeyning Yildiz saroyida tug‘ilgan. U cherkes oilasining aʼzosi boʻlgan. Uning otasi Kerzedj Mehmed Bey edi.
Nikohi
Bedrifelek 1868-yil 18-noyabrda Dolmabahche saroyida Abdul Hamidga turmushga chiqdi. Nikohdan bir yil oʻtib, 1870-yil 11-yanvarda u er-xotinning birinchi oʻgʻil farzandi Shehzade Mehmed Selimni dunyoga keltirdi, undan ikki yildan soʻng Zekiye Sulton 1872-yil 21-yanvarda tugʻildi.
Abdulhamid 1876-yil 31-avgustda taxtga oʻtirganidan soʻng unga „Ikkinchi ayol“ unvoni berilgan. 1877-yilda Bedrifelek va imperator oilasining boshqa aʼzolari Yildiz saroyiga joylashdilar, Abdul Hamid 1877-yil 7-aprelda u yerga koʻchib kelgan Bu yerda 1878-yil 11-fevralda ularning uchinchi farzandi, oʻgʻli Shehzade Ahmad Nuriyni dunyoga keldi.
U koʻk koʻzli goʻzal ayol sifatida tasvirlangan. U Abdulhamidning boshqa turmush o‘rtoqlariga rashk qilmas, boshqa turmush o‘rtoqlariga doim mehr va tabassum bilan yondashadigan yagona ayol edi.
1895-yil 16-sentyabrda Abdul Hamidning birinchi xotini Nozikeda Xotun vafotidan keyin Bedrifelek „Hanimefandi“ unvoni bilan bosh sulton etib tayinlandi. 1904 yilda Perestu Xotun vafotidan keyin u imperator haramida bosh xonim boʻldi.
1909-yil 27-aprelda Abdul Hamid taxtdan ag‘darildi va Salonikiga surgunga yuborildi. Bedrifelek unga ergashmadi, shuning uchun Istanbulda qoldi. Abdulhamidning butun oilasi Yildiz saroyidan haydab yuborilgan va ularning ko‘pchiligining yashash joyi ham yo‘q edi. Bedrifelek va uning oʻgʻillari Selim va Ahmed dastlab qizi Zekiye Sultonning Tarlaboshidagi saroyiga, oʻgʻli Selim bilan Serencebeyda joylashgan saroyiga joylashishgan.
1912-yilda Saloniki Gretsiya qoʻliga oʻtgandan soʻng Abdul Hamid Istanbulga qaytib, Beylerbeyi saroyiga joylashdi va 1918-yilda vafot etdi.
Homiyliklari
1900-yilda Bedrifelek Gebzeda „Körük bulogʻi“ deb nomlanuvchi buloq qurilishiga homiylik qildi. 1909-yilda Istanbulning Karagümrük shahridagi Nureddin Cerrahiyning xonaqoh va qabrini taʼmirlashga homiylik qildi. U „Usmonli Hilol-i Ahmer Jamiyati“ (Hilol-i Ahmer Jamiyat) ga ham xayr-ehsonlar qilgan.
Soʻnggi yillari va oʻlimi
1924-yil mart oyida imperator oilasining surgunida Bedrifelek oʻgʻlining Serencebeydagi uyida qoldi. 1925-yil 14-yanvarda u turkiyalik taniqli yahudiy advokat Sami Gyunzbergga ishonchnoma berib, unga Abdul Hamiddan Turkiya hududida va boshqa joylarda joylashgan binolar, yerlar, konlar, konsessiyalarni tortib oluvchilardan qaytarib olish huquqini beradi. U 1930-yil 6-fevralda yetmish to‘qqiz yoshida vafot etdi va Istanbuldagi Yahyo afandi qabristoniga dafn qilindi.
Avlodlari
Manbalar
Kitobiy manbalar
uz.wikipedia.org