Amudaryo gulbalig‘i
Amudaryo gulbalig‘i ( lotincha: Salmo oxianus ) — sulaymonbaliqlar oilasiga mansub nashtarqanotli baliq turi sanaladi.
Tarqalishi
Amudaryoning yuqori qismi (Surxondaryo, Sangardak va To‘palang daryolari havzalari); Tanxozdaryoga keltirilgan, Qoradaryo va Norinda iqlimlashtirilgan. O‘zbekistondan tashqarida: Qirg‘iziston (iqlimlashtirilgan), Tojikiston, Afg‘oniston. Orol, Kaspiy, Qora, Boltiq, Barens va Oq dengizlar havzalarida, Janubiy Yevropa, AQSHda (iqlimlashtirilgan) – boshqa kenja turlari uchraydi.
Yashash joyi
Tez oqadigan, suvi sovuq va tubi tosh-shag‘alli tog‘ daryolarida yashaydi.
Soni
Ilgari u keng tarqalgan edi, lekin so‘nggi o‘n yilliklarda keskin kamaydi.
Hayot tarzi
Tog‘ daryosi balig‘i. 3-4 yoshida jinsiy yetuklikka erishadi. Urchishi – sentyabr-oktyabr oylarida. Serpushtligi – 160–3000 uvuldiriq atrofida. Asosan suv hasharotlarining lichinkalari, mollyuskalar, yiriklari esa baliqlar bilan oziqlanadi.
Cheklovchi omillar
Daryolar oqimining sun’iy tartiblanishi natijasida tabiiy suv rejimining o‘zgarishi va uning ifloslanishi, rekreasion faoliyat, brakonyerlik.
Himoya choralari
Hisor qo‘riqxonasida muhofaza qilinadi. Kichik turlarning yashash joylarida muhofaza qilish rejimini joriy etish, Sangardak va Tupolang daryolarining yuqori oqimida (Ayg‘irko‘l) suv qo‘riqxonasini yaratish kerak.
Adabiyot
Havolalar
uz.wikipedia.org