Alain Aspect

Alain Aspect (talaffuzi: Alen Aspe)(1947 — yil 15-iyun, Agen, Fransiya) — fransuz fizigi, kvant optikasi, kvant nazariyasi boʻyicha mutaxassis. Fizika boʻyicha Nobel mukofoti (2022) laureati.

1980-yillarning boshida u Bellning tengsizliklari mavzusida nomzodlik dissertatsiyasi ustida ishlagan. Bu vaqtda uning Eynshteyn-Podolskiy-Rozen paradoksi bilan bogʻliq tajribasi shuhrat qozongan. Keyinchalik u lazerli sovutishni oʻrganishga oʻtgan. Hozir u Bose-Eynshteyn kondensati ustida ish olib borish bilan band.

Aspect École Normale Supérieure de Cachan (ENS Cachan, bugungi kunda Parij-Saklay universitetining bir qismi) bitiruvchisi hisoblanadi.

U 1969-yilda fizika boʻyicha magistraturani tamomlagan va 1971-yilda Orsay universiteti (keyinchalik université Paris-Sud nomi bilan tanilgan) École supérieure d’optique (keyinchalik Institut d’Optique Graduate School nomi bilan tanilgan) fan doktori darajasini olgan.
[[File: AlainAspectFotoThaler.JPG|thumb|Alain Aspect Budapesht Texnologiya va Iqtisodiyot Universitetida 2013-yil
-Parij politexnika maktabi professori.
-Fransiya fanlar akademiyasi akademigi (2001)
-Fransiya texnologiya akademiyasi aʼzosi
-AQSH fanlar akademiyasi xorijlik aʼzosi (2008)
-Avstriya fanlar akademiyasi aʼzosi (2009)

Amerika jismoniy jamiyati aʼzosi(2005). Yevropa akademiyasining aʼzosi(2009). London Qirollik jamiyatining xorijiy aʼzosi(2015).

Shotlandiyadagi Heriot-Vatt universitetining faxriy doktori(2008).
[[File:Alain Aspect, professeur à l’Université Paris-Saclay et à l’École polytechnique, est co-lauréat du Prix Nobel de Physique 2022. (52406154475).jpg|thumb|Alain Aspect Parij-Saclay Universitetida, 4- oktyabr 2022-yil]]

Mukofotlari

— Common Wealth Award of Distinguished Service[en] (1985)

— Holweck mukofoti (1991)

— Gay-Lussac-Humboldt- mukofoti (1999)

— Max Born mukofoti (1999)

— Ilmiy izlanishlar markazining oltin medali (2005)

— Kvant elektronika va optikasi uchun mukofot (2009)

— Wolff mukofoti (2010)

— London Qirollik (2010)

— Herbert-Walther-mukofoti (2012)

— Albert Einstein medali (2012)

— Frederic Ives medali (2013)

— Niels Bohr medali (2013)

— Balzan mukofoti (2013)

— Tomassoni mukofoti (2013)

— Fizika boʻyicha Nobel mukofoti (2022)

Faxriy unvonlari

— 2006-yil: Monreal universiteti

— 2008-yil: Avstraliya Milliy Universiteti

— 2008-yil: Heriot-Vatt universiteti

— 2010-yil: Glazgo universiteti

— 2011-yil: Hayfa universiteti

— 2018-yil: Gonkong shahar universiteti

Manbalar

uz.wikipedia.org