Akan Vulqon kompleksi

Akan vulqon kompleksi — Akan kalderasidan hosil boʻlgan vulqonlar guruhi hisoblanadi. U Akan milliy bogʻida joylashgan, Yaponiyaning Xokkaydo shahridan taxminan 50 km shimoli-gʻarbdagi Kushiro sharqiy hududiga qarashli.

Tavsifi

24×13 km diametrli kalderani toʻldiradigan Akan koʻli (Akan-ko deb atalgan) atrofida bir qancha choʻqqilar joylashgan boʻlib, ular orasida eng balandlari Me-Akan (Meakan), O-Akan (Oakan) va Akan-Fuji hisoblanadi.

Oakan kalderaning shimoli-sharqiy tomonida, Meakan esa uning qarama-qarshi, janubi-gʻarbiy tomonida joylashgan boʻlib, toʻqqizta stratovulqondan iborat klasterdan oʻrin egallagan boʻlib, ular orasida mashhur Fudzi togʻi nomi bilan atalgan koʻplab simmetrik yapon vulqonlaridan biri Akan-Fuji ham bor (a.k.a. Fuppushi-dake, Xokkaydoning janubi-gʻarbiy qismida joylashgan Fuppushi tog'i bilan adashtirmaslik kerak).

Vulkanologiya

Akan kalderasi 31500 yil avval shakllangan. Uning choʻzilgan shakli pleystosenning boshidan oʻrtalarigacha boʻlgan yirik portlashlar vaqtida bosqichma-bosqich shakllanilishi bilan bogʻliq holat hisoblanadi.

Meakan vulqonining Nakamachineshiri krateri taxminan 13500 yil avval yirik portlashlar paytida paydo boʻlgan.

Akan koʻlining sharqiy tomonida joylashgan toʻqqizta konusning Me-Akan guruhida XIX asr boshidan beri yengil portlashlar kuzatilgan. Ushbu tarixiy vulqonning oxirgi otilishi 2008-yilda sodir boʻlgan.

Oakan, Meakan, Furebetsu hamda Fuppushi Akan vulqon majmuasining kalderadan keyingi asosiy vulqonlari hisoblanadi.

Me-Akan — Xokkaydoning eng faol vulqonlaridan biri hisoblanadi. Uning choʻqqisida Ponmachineshiri va Naka-Machineshiri faol kraterlari mavjud boʻlib, ularda avvalgi davrlarda tez-tez freatik portlashlar sodir boʻlgan. Akan-Fuji va O-Akan togʻlarida bu holat kuzatilmagan.

Akan vulqon portlash indeksi Smithsonian VEI shkalasi boʻyicha 4 ball bilan baholangan, bu vulqonning eramizdan avvalgi 7050-yillarda maʼlum boʻlgan eng katta otilishi asosida shakllangan shkalasi boʻyicha toʻrtinchi eng yuqori ballli portlash hisoblanadi.

Quyida Akanning asosiy xususiyatlari keltirilgan:

Akan Vulqon kompleksi

Tavsifi

Vulkanologiya

Konuslar

Kraterlar

Issiqlik xususiyatlari

Boshqa choʻqqilar

Manbalar

Havolalar