Agidel
Agidel (boshqirdcha: Agʻiҙel) — Boshqirdiston Respublikasi (Rossiya)dagi shahar (1991-yildan). Respublika ahamiyatiga ega boʻlgan Agidel shahrining shahar tumanini tashkil qiladi .
Etimologiyasi
Shahar Oq idil daryosining Kama bilan qoʻshilish joyida joylashgan boʻlib (Aq idel — „Oq daryo“), boshqird va tatar nomi bilan atalgan .
Geografiyasi
U respublikaning shimoli-gʻarbiy qismida, Neftekamsk shahridan 45 km uzoqlikda joylashgan.
Tarixi
Boʻlajak shahar hududida Yangi Taktalachuk, Starokabanovo qishloqlari bor edi.
1980 yil iyun oyida Boshqird AES qurilishi munosabati bilan aholi punkti sifatida vujudga kelgan, 1991 yildan buyon shahar maqomiga ega . Qurilayotgan atom elektr stantsiyasining ehtiyojlarini qondirish uchun PRIUVO Harbiy qurilish bo'linmalari direksiyasining 2 ta 455 va 748 VSO 171 harbiy qismlari qishloqqa qayta joylashtirildi. 1990-yilda birliklar 455 VSO raqami ostida bitta harbiy qismga birlashtirildi. 1990-yilda harbiy qism Kovrov shahriga koʻchirildi va tarqatib yuborildi.
1990-yilda yashillar bosimi ostida Agideldagi AES qurilishi toʻxtatildi, buning natijasida koʻplab mahalliy aholi ishsiz qoldi. 1993-yil 2-sentyabrda Boshqirdiston Oliy Kengashi Prezidiumining 6-2 / 408-sonli „Agidel shahrida ish oʻrinlarini ragʻbatlantirish chora-tadbirlari toʻgʻrisida“ gi Farmoni qabul qilindi, bu esa aholining farovonligini sezilarli darajada taʼminlashga imkon berdi.
Aholisi
Rossiya Iqtisodiy rivojlanish vazirligining prognoziga koʻra, aholi soni :
kishigacha yetadi
Milliy tarkibi
2010-yilgi Butunrossiya aholini roʻyxatga olish maʼlumotlariga koʻra: tatarlar — 53,6%, boshqirdlar — 22,2%, ruslar — 16,2%, marislar — 4,3%, udmurtlar — 1,5%, boshqa millat vakillari — 2,2% .
Mahalliy hukumati
Shahar okrugi mahalliy hokimiyat organlarining tuzilmasi :
Agidel shahar okrugi Kengashi raisi : Sineva Rasima Axsanovna;
Agidel shahar okrugi maʼmuriyati boshligʻi : Gilvanov Fanis Yafasovich.
Taʼlimi
Shaharda 1, 2-sonli umumtaʼlim maktablari va gimnaziya, shuningdek, Ufa yoqilg‘i-energetika kollejining filiali mavjud.
Transporti
Shahardan 100 km uzoqlikda Gorkiy temir yoʻlining Yanaul temir yoʻl stansiyasi joylashgan boʻlib, Moskva-Yekaterinburg avtomagistralida joylashgan. Eng yaqin temir yoʻl stansiyasi Neftekamsk shahardan 50 km uzoqlikda joylashgan . Agidelda yoʻlovchi tashish imkoniyati boʻlmagan idoraviy temir yoʻl stansiyasi ham mavjud.
Neftekamsk — Dyurtyuli mintaqaviy avtomobil yoʻli shahardan 20 km sharqda oʻtadi.
Hozirda shahar pristani tashlandiq holdadir. Oq idil va Kama daryolari orqali Agidel Kaspiy, Qora va Boltiq dengizlariga chiqish imkoniyatiga ega, suv oʻtkazuvchanligi 5000 tonnagacha boʻlgan daryo-dengiz kemalarini qabul qilish mumkin.
Diqqatga sazovor joylari
Manbalar
uz.wikipedia.org