Abu Muhammad al-Maqdisiy





Abu Muhammad al-Maqdisiy (arabcha: أبو محمد المقدسي) — Falastindagi, iordaniyalik boʻlgan olim, salafiy jihodchilik ideologi, Abu Musab az-Zarqaviy va Abu Sufyon as-Sulamiylarning ustozi. U jihod nazariyotchisi va salafiy mafkurachisi hamdir.




Biografiya va hayoti



1959-yil 3-iyulda Iordaniya Nablusni anneksiya qilishdan oldin Barkaning Nablus qishlogʻida tugʻilgan. Tugʻilganidan 3 yoki 4 yil oʻtgach, uning oilasi Quvaytga koʻchib oʻtdi.


Maktabni tugatgach, u Yugoslaviyaga joʻnab ketdi va Sarayevo universitetida muhandislik boʻyicha tahsil oldi. Keyinroq u Mosul universitetiga oʻqishga kirdi va u yerda ayollar va erkaklar bir sinfda oʻqishi islomga zid boʻlganligidan nafratlandi. 3 yildan soʻng u Mosuldagi oʻqishni tashlab Madinaga joʻnadi va u yerda Ibn Bazdan Madina Islom universitetiga shariat fanini oʻrganish uchun qabul qilinganligi haqida xat oladi. U yerda Ibn Taymiya, Ibn al-Qayyim va Muhammad ibn Abdulvahhobning kitoblarini oʻrgana boshladi.


Afgʻoniston va Pokistonga borib, u yerda daʼvat qilgan va al-Qoida oʻquv lagerida islomdan dars bergan. Undan tashqari. jamoatning shariat qozisi boʻlgan va Ayman al-Zavohiriy, Abu Hafs al-Masriy, Abu Ubayda kabi jihodchilar bilan doʻstlashgan.


al-Banshiriy va Abu Musab as-Suriy oʻsha yerda ilk bor “Ibrohim dini” kitobini yozgan.


1992-yilda Maqdisiy Iordaniyaga qaytib keldi va u yerda demokratiya kufr va shirk dini degan mavzuda tanqidiy kitob yozdi. Koʻpchilik uning materiallarini tarqatgani uchun qamoqqa tushdi.


1994-yilda Iordaniya Bayat Imom jihodiy harakati aʼzolarini, jumladan al-Maqdisiyni hibsga oldi. Unga Quvaytdan chekinish paytida Iroq armiyasi tomonidan tashlab ketilgan va mebellarga yashiringan qurollarni kontrabanda qilishda ayblangan, jumladan, 5 ta piyodalarga qarshi minalar, 7 ta granata va bir nechta granata oʻqlari. U va az-Zarqaviydan tashqari, Abu Qutayba al-Urduniy ham tashkilot aʼzosi edi. Sudda al-Maqdisiy qozilar, advokatlar va hozir boʻlganlarning barchasini tavhidga va togʻutdan voz kechishga daʼvat qildi.


Maqdisiy 1995—1999-yillarda qamoq jazosini oʻtadi yaʼni 15 yilga ozodlikdan mahrum etilgan va az-Zarqaviy bilan birga xizmat qilgan.


Daʼvat toʻxtamay, hatto panjara ortida turib ham asar yozishda, murojaat qilishda davom etdi. U 1999-yilda az-Zarqaviy bilan birga muddatidan oldin ozod etilgan, shundan soʻng Afgʻonistonga joʻnab ketgan, al-Maqdisiy esa Iordaniyada qolgan, shundan soʻng u yana hibsga olingan va bir necha bor qoʻyib yuborilgan.


U 2005-yil 28-iyunda ozodlikka chiqdi, lekin iyul oyida Al Jazeera telekanaliga bergan intervyusida sobiq shogirdini tanqid qilgan va toʻgʻri jihod qilish boʻyicha maslahat berganidan soʻng terrorizmni qoʻllab-quvvatlaganlikda ayblanib, yana qamoqqa tashlangan.


2008-yil 12-martda yana qamoqdan chiqdi. 2010-yil sentyabr oyida u yana hibsga olindi va 2011-yil 28-iyulda Afgʻonistondagi jihodga jangchilar yollagani uchun 5 yilga ozodlikdan mahrum qilindi. 2014-yil 16-iyun yana chiqarildi.


2014-yil 21-sentyabrda u ISHIDga murojaat qilib, Piter Kassigni ozod qilish boʻyicha muzokaralarni boshlashga chaqirdi, chunki u musulmonlarga gumanitar yordam yetkazib berishni tashkillashtirish orqali yordam bergan, buning uchun u qatl emas, minnatdorchilikka loyiqdir.


2014-yil 30-sentyabrda u ISHID va boshqa jihodchi jamoatlar oʻrtasida sulh tuzish tashabbusi bilan chiqdi.


18-oktyabr kuni u Stenli Koen bilan uchrashdi, u FQBdagi aloqalaridan foydalanib, Iordaniya razvedka xizmatlariga bosim oʻtkazishni soʻradi, kuzatuv ostidagi kuzatuvdan ozod qilingan Maqdisiyni Abu Sufyon as-Sulamiy bilan bogʻlanishiga koʻndirish uchun ruxsat berdi.


2014-yil 27-oktyabrda u ISHID va Al-Qoida oʻrtasida “salibchilar”ga qarshi birgalikda kurashish uchun sulh tuzishga chaqirganidan soʻng terrorizmni targʻib qilgani uchun yana hibsga olindi, ammo 5-fevralda ozod qilindi.


2015-yil 6-fevralda Roya TV ga bergan intervyusida u qanday qilib Abu Bakr al-Bagʻdodiy, Abu Muhammad al-Adnaniy, Abu Sufyon as-Sulamiyga maktublar yozganini, unda islomiy terrorchi bilan almashishni taklif qilganini aytdi. Sajida ar-Rishavi uchuvchi Muoz al-Kasasiba uchun oʻlim jazosiga hukm qilingan, biroq, ma’lum boʻlishicha, yoqib yuborilgani videosi e’lon qilinishi bilan ISHID al-Maqdisiyni aldagan va muzokaralar chogʻida uchuvchi allaqachon yondirilgan.



Pozitsiyasi




Manbalar




Havolalar











Mavzu boʻyicha nashrlar









uz.wikipedia.org

Uzpedia.uz