Absorbsiya/yutilish (elektromagnit nurlanish)




Fizikada elektromagnit nurlanishning yutilishi (absorbsiya)  — materiyaning (odatda atomlarda bogʻlangan elektronlar) foton energiyasini qanday qabul qilishi va shuning uchun elektromagnit energiyani yutuvchi ichki energiyasiga (masalan, issiqlik energiyasi) aylantirishidir. Yorugʻlik toʻlqinlarining muhit boʻylab tarqalayotganda intensivligining zaiflashuv yoki asta-sekin kamayishidir. Toʻlqinlarning yutilishi odatda ularning intensivligiga bogʻliq boʻlmasa-da (chiziqli yutilish), maʼlum sharoitlarda muhitning shaffofligi toʻlqin intensivligiga qarab oʻzgarib turadigan omil bilan oʻzgaradi va toʻyingan yutilish (yoki chiziqli boʻlmagan yutilish) sodir boʻladi.




Absorbsiyani miqdoriy aniqlash



Absorbsiyani miqdoriy baholash uchun quyidagi usullar qoʻllaniladi




Bu miqdorlarning barchasi, maʼlum darajada, nurlanishni qanchalik yaxshi qabul qilishini oʻlchaydi. Ularning amaliy foydalari qoʻllanilishiga qarab oʻzgaradi



Absorbtsiyani oʻlchash



Absorbsiya sirtga tushadigan yutilishgan yorugʻlik miqdorini aniqlaydi (qaytish yoki sinish oʻrniga). Bu Buger-Lambert-Ber qonuni orqali muhitning boshqa xususiyatlari bilan bogʻliq boʻlishi mumkin.


Barcha toʻlqin uzunliklari uchun adsorbsiyaning aniq oʻlchovlari moddani aniqlashga imkon beradi (spektroskopiya). Shuning uchun namuna bir tomondan yoritiladi va oʻtgan yorugʻlikning intensivligi oʻlchanadi.



Ilovalar




Absorbsiyani oʻlchash koʻplab faoliyat sohalarida qoʻllaniladi




Manbalar














uz.wikipedia.org

Uzpedia.uz